اعتبارسنجی حکمت 136 با تمرکز بر عبارت جهاد المراه‌ حسن التّبعّل

نهج‌‏البلاغه به‌مثابه اخ‌القرآن و اولین تفسیر از آیات قرآن، سرشار از معارف و لطایف آسمانی است که از زلال ناب دریافت‌‏های ربانی مفسر خبر می‏‌دهد. در کنار انبوه آموزه‌‏های این منبع معتبر، اما بر اثر خطای مولف، برخی اطلاعات نادرست نیز گردآوری شده و متن والای آن را نیازمند جداسازی سره از ناسره نموده است. ازجمله این موارد توصیفات جنسیت‏‌زده برخی متون در مورد زنان است که آنان را فرودستانه بازنمایی نموده است. یکی ازاین‌گونه سخنان، تشویق زنان به خانه‏‌نشینی و الزامات آن شوهرداری است که آن‌‏را تا حد جهاد فی‌سبیل‌الله ارتقا بخشیده است. در این مقاله عبارت &جهاد المراه‌ حسن التبعل& مورد اعتبارسنجی متن و سند قرارگرفته و الحاق این عبارت را به حکمت 136 از اضافات راویان و از نمونه‌‏های اندیشه‌‏های‏ برساخته، نسبت به زنان دانسته است. این عبارت پیش‎تر از نهج‏‌البلاغه، در روایات کلینی و صدوق وارد شده و تحلیل سند آن‎ها نشان ‏‌می‌‏دهد از ساخته‏‌های جاعلان بوده و به علی(ع) منتسب گردیده و بعدها همان متن، توسط غالیان به امام هفتم منسوب شده است. درحالی‌که چنین پیشینه‌‏ای در کتب متقدم اهل سنت وجود نداشته و در قرن چهارم متاثر از متون شیعه در کتب متاخرین آن‏ها وارد گردیده است. این عبارت در درون متن نیز با سیاق و گفتمان سخن، هم‏خوانی نداشته و بر متن ادراج شده است و نشان‏‌دهنده گفتمان فقهی قرن دوم و سوم در تفسیر زنان است که نگاه‌‏های فرودستانه این دوران را نسبت به زنان نمایندگی می‏‌کند.

Consideration of the credit of Hikmah 136 of Nahj Al_Balaqa, concentrating on the phrase:Jihad for woman is to obey her husband (Tabaul)

Nahj AlBalagha as the brother for Holy Quran and the first interpretation of holy verses is full of fine knowledge and it means the commentator had pure divine findings. But among full lessons of this reliable recourse, some incorrect information gathered by the mistake. So its text must be refined from incorrect ones.   Some these texts are those about women which present them in low stage. One of these is to encourage women to stay at home. And obeying husband is one of its necessities which promoted up to Jihad (in the way of Allah).   In this article, &Jihad for woman is to obey her husband (Tabaul)&, is considered and the result is that joining this phrase to Hikmah136, is by narrators and made by fabricators. This phrase entered Kolaini’s Saduq’s narrations before entering Nahj Al_Balagha and related to Imam Ali (puh). Then the text related to 7th Imam (puh) while such this phrase was not in first Sunnite books and entered their last references in 4th century affected by Shiite texts.   This phrase is not according to the text order and inserted to the text and presents low view in understanding and interpretation of women in third 4th century.