تبیین منظومه فکری و تمدّنی امام علی(ع) در اِعمال آموزه امت اسلامی از منظر نهج‌البلاغه

تبیین مفهوم و نقش امت براساس مجموعه فرمایشات علمی و سیره عملی امام علی(ع) در فرآیند ساخت تمدن اسلامی، نقطه عزیمت این نوشتار است تا وانماید که این نظریه چه ظرفیت‌هایی در باروری تمدن‌سازی دارد. سوال پژوهش این است که امام علی(ع) برای احیای مفهوم امت اسلامی چه رفتارهایی داشتند و چه دیدگاه‌هایی را تبیین نمودند؟ این پژوهش با روش توصیفیتحلیلی بر آن است تا این فرضیه را بررسی کند که ایده امت‌گرایی امام علی(ع) ناشی از اصول ثابت دیدگاه وحدت‌گرایانه و سیره آن حضرت بود که پیامد آن ارائه گفتمان نوین تمدنی در گستره جهانی و انسانی و فرامنطقه‌ای، فراقبیله‌ای و فرانژادی می‌باشد. کارکردهای تمدنی آموزه امت در این مقطع تاریخی را نباید در ظواهر تمدنی جستجو کرد بلکه مربوط به ساحت کلان و بنیان اندیشه متعالی و روح حاکم بر مبانی نظام‌سازی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی تمدن‌سازی علوی می‌باشد.نتایج نشان می‌دهد انکار و مخالفت با مرزبندی‌های عقل قبیله‌ای، رسوم عصبیت اشرافیت جاهلی، قومی و نژادی، تلاش برای پی‌ریزی حفظ عقیده مشترک و پیاده کردن نشانه های شریعت و حدود آیین‌ همگانی اسلام، ایجاد وحدت و انسجام اجتماعی، حفظ میراث فرهنگی و تمدنی همه انبیا، همزیستی همه اقوام و نژادهای گوناگون مسلمان، همسویی با آداب و سنن پسندیده اقوام و ملل و محبت نسبت به آحاد امت از سوی رهبر و امام الهی از ظرفیت‌های اثرگذار در نظام اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تمدن‌سازی اسلامی است. امام علی(ع) در عمل تمامی امکانات و تلاش خود را برای همسازگری امت به‌کار گرفت تا گفتمان خود را جامه عمل بپوشاند.

Explaining the Intellectual and Civilizational System of Imam Ali (AS) in Applying the Teachings of the Islamic NationFrom the Perspective of Nahj al-Balagha

Explaining the concept and role of the nation based on the set of scientific orders and practical life of Imam Ali (AS) inExplaining the concept and role of the nation based on the set of scientific orders and practical life of Imam Ali (AS) in the process of building Islamic civilization, is the starting point of this article to show what capabilities this theory has in the fertility of civilization. The research question is what were the behaviors and views of Imam Ali (AS) to revive the concept of the Islamic Nation? This descriptiveanalytical study aims to investigate the hypothesis that the idea of nationalism of Imam Ali (AS) was due to the fixed principles of the unityist view and the life of the Imam, which resulted in the presentation of a new discourse of civilization in the world and it is human and transregional, transtribal and transracial. The functions of civilization, the doctrine of the nation in this historical period should not be sought in the appearances of civilization, but is related to the macro field and the foundation of transcendent thought and the spirit that governs the foundations of political, cultural and social systematization of Alawite civilization. The results show that denying and opposing the boundaries of tribal reason, the neural traditions of the preIslamic aristocracy, ethnicity and race, trying to establish a common belief and implementing the signs of Sharia and the limits of the common mirror of Islam, creating unity and social cohesion, preservation of cultural and civilizational heritage of all prophets, coexistence of all different ethnic groups and races of Muslims, alignment with the good customs and traditions of nations and nations and love for the nation by the leader and the divine Imam are effective capacities in the social and political system. And it is the culture of Islamic civilization. Imam Ali (AS) in practice used all his facilities and efforts to harmonize the nation to put his discourse into practice.