بازشناخت موانع اساسی اجرای عدالت در حکومت علوی از منظر نهج‌البلاغه

اجرای عدالت در جامعه از نیازهای اساسی و فطری و یکی از اصول بنیادین حکومت است. در نگاه امام علی(ع) حکومت کارکردی مهم جهت خدمت، تامین رفاه و آسایش عمومی مردم، رسیدگی و حل مشکلات امور مادی و معنوی دارد. لذا در سیره حکومتی امام، عدالت جایگاهی محوری و محکم در تنظیم حیات اجتماعی انسان‌ها دارد. نهج‌البلاغه بارها روی مسئله عدالت و اجرای آن در جامعه تاکید کرده و رفتار سیاسی و تلاش‌های آن حضرت برای اجرای عدالت در جامعه، نشان از اهمیت این امر در حاکمیت سیاسی اسلام دارد. در کنار تلاش‌ها و زحمات سازنده حضرت برای اجرایی کردن عدالت در جامعه، تاریخ نشان داد این اندیشة والا و بالندة علوی در جامعه با موانعی روبه​رو است و جریانی سعی دارد تا مانع اجرای عدالت در جامعه شود. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی با بررسی بیانات امام علی(ع) در پاسخ به مانع اساسی اجرای عدالت در حکومت علوی، خودبرتربینی و خوداستکباری را علت اصلی مانعیت اجرای عدالت در جامعه می‌داند. مقاله سعی دارد این مانع را در سه حوزه فردی، اجتماعی و اقتصادی بازشناسی کند.

Recognizing the Fundamental Barriers of Enforcing Justice in Alavi Government from the Viewpoint of Nahj Al-balagheh

Enforcing justice is one of the basic and intrinsic needs in society. It is also one of the fundamental principles in government. From Hazrat Ali viewpoint (pbuh), government is the most important branch for inquiring the affairs, providing services, public welfare and wellbeing and solving materialistic and spiritual matters. Therefore, in Imam Ali’s governmental methodology, justice had basic and determinative status in regulating social life of human beings. Nahjolbalagheh has frequently emphasized on justice and enforcing it in society and political affairs,and Hazrat’s attempts for enforcing justice in society indicates the importance of this matter in political autonomy of Islam. Besides the Hazrat’s effective attempts and endeavours for enforcing justice in society, the history indicated that the prominent and glorious thought of Alavi government encounters with some obstacles. This paper is a descriptiveanalytic one which tries to answer this question that from Nahjolbalagheh viewpoint, what barriers do cause not enforcing justice in society? Surveying the statements of Hazrat Ali (pbuh) in Nahjolbalagbeh indicates that some barriers in individualistic, social and economical fields like materialistic, monopoly, discrimination, violating the rules, bribe, hoarding, insincerity, people’s cultural weakness and etc. Are the barriers which disrupt enforcing justice in society and affrays comfort and security among people