تاثیرپذیری شرح نهج ‏البلاغه ابن ابی‏الحدید از قطب‏الدین راوندی

یکی از روش‌های کارآمد در سنجش ارزش یک اثر علمی، بررسی میزان تاثیرپذیری آثار پسین از آن است. این تاثیرپذیری هم به جهت شخصیت مولف و هم به جهت محتوای تالیف قابل‌پیگیری است. منهاج‏البراعه فی شرح نهج‏البلاغه اثر قطب‏الدین راوندی، شرحی کهن و روشمند است و از مهم‏ترین شروح نهج‏‏البلاغه محسوب می‌شود. مطالعه شروحی که پس‌ازاین شرح نگاشته شده است روشن می‌سازد که جایگاه علمی مولف و تالیف، بر شارحان پسین نهج‏البلاغه تاثیر فراوانی داشته است. ازجمله شروحی که این تاثیرپذیری در آن بسامد بالایی داشته است، شرح نهج‏البلاغه ابن ابی‏الحدید معتزلی است که ضمن تاثیرپذیری از شخصیت علمی قطب‏الدین راوندی، از روش و محتوای شرح‌نگاری وی نیز متاثّر بوده است. این تاثیرپذیری به دو گونه تائید آرای راوندی و نقد نظرات وی در شرح ابن ابی‏الحدید انعکاس یافته و بیشتر در دامنه موضوعاتی نظیر ادبی، تاریخی و تحلیلی ظهور داشته است. اصلی‏ترین زمینه‏های رویکرد انتقادی شارح معتزلی نیز روحیه نقدگرایی در عصر شارح، مذهب و باورهای کلامی وی و نیز تخصص و توانایی علمی او بوده است.

Impact of Nahj alBalaghah’s commentary on Ibn Abi AlHadid from Qutb alDin Rawandi

One of the most effective ways to measure the value of a scientific work is to examine the impact of its late effects. This impact can be traced both to the author’s character and to the content of the compilation. Mukhaj alBaraa Phay Description of Nahj alBalaghah The work of Qutb alDin Rawandi is an old and systematic description of the Nahj alBalaghah. The study of the aftermath of this narrative makes it clear that the author’s and author’s scientific position has had a great influence on the late writers of Nahj alBalaghah. One of the reasons that this influence has been high is the description of Nahj alBalaghah Ibn Abi alHaid Mu’tazilian, influenced by the scientific character of Qutbuddin Ravandi, also influenced his narrative methodology and content. This influence has been reflected in two types of confirmation of Ravandi’s opinions and critique of his views in the description of Ibn Abi alHaidat, and appeared more in the field of literary, historical and analytical subjects. The main areas of Sharif Motazali’s critical approach were the morality of critique in his age, his religion and his verbal beliefs, as well as his scientific expertise and abilities.