بررسی حقوق بشردوستانه از منظر امام علی(ع)

حقوق بشردوستانه، از موضوعات مهم جهان معاصر بوده و ازجمله دست آوردهای بزرگ قرون نوزدهم و بیستم در نظام حقوق بین الملل به‌ شمار می رود. حمایت و لازم الاجرا شدن آن، پس از تصویب نمایندگان کشورهای مختلف در سطح جامعۀ جهانی، نهادهای مردمی و بین المللی، صورت گرفت. حمایت از غیرنظامیان؛ همانند اسیران، مجروحان، بیماران، فراریان، زنان، کودکان، سالمندان و احترام به اجساد مردگان، ممنوعیت قحطی و گرسنگی دادن به نظامیان و غیرنظامیان و به کارگیری سلاح های مخرب غیرمجاز، ازجمله قواعد و مصادیق حقوق بشردوستانه هستند که از جنگ و درگیری ها نظامی نشات می گیرند. در پژوهش پیش رو که به روش توصیفیتحلیلی انجام یافته، موارد فوق از منظر امام علی(ع) با محوریت کتاب گرانسنگ نهج البلاغه، مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفته است. به‌طورکلی حضرت علی(ع) چه در غزوات صدر اسلام و چه در زمان حکومت خودشان در جنگ های جمل، صفین و نهروان، علی رغم تفکر ایشان بر دعوت به صلح، نهایت توجه به رعایت حقوق افراد غیرنظامی حتی نظامی و توجه به عدم ایجاد خسارت داشتند. هرچند برخی از مسائل حقوق بشردوستانه که در اسناد بین المللی تحت عناوین و اسامی مختلف یاد می شود، صراحتاً به همان عنوان در کلام حضرت وجود ندارد، ولی با قیاس اولویت و وحدت ملاک، می توان از برخی توصیه ها و رفتارهای امام(ع) استنباط کرد.

A Study of humanitarian law in view of Imam Ali (as)

Humanitarian law is one of the most important issues of the contemporary world, and is one of the great achievements of the 19th and 20th centuries in the international legal system. Its support and its promulgation, after the approval of world leaders at the global level, were popular and international institutions. Support for civilians, such as prisoners, wounded, sick, fugitives, women, children, elderly, and respect for dead bodies, and the prohibition of famine and starvation of the military and civilians and the use of illicit weapons, including the rules and practices of law They are humanitarian outbreaks of conflict and conflict. In this research, we have tried to investigate the above from the thoughts of Imam Ali (AS) with the focus of the NahjolBalagha book. In general, Imam Ali (AS), both in the early days of Islam and during his governor in the wars of Jamal, Siffin and Nehravan, despite his thought of inviting to peace, paid close attention to the observance of the rights of even civilian and noncivilians, Attention did not cause damage. Although some of the humanitarian law that is mentioned in international documents under different titles and names does not explicitly refer to the same as in the words of the imam, but with the prioritization and unity of criterion, there are some recommendations and the behaviors of Imam (AS) are inferred.