نقد و بررسی دیدگاه سقراط درباره شناخت و نقش آن در انگیزش اخلاقی انسان با استفاده از کلام امام علی(ع)

نقش شناخت در انگیزش انسان به‌سوی عمل یکی از مهم‌ترین ایده های سقراط است. او برای شناخت، مراتب مختلفی قائل است و بالاترین مرتبۀآن را خودشناسی معرفی می کند. سقراط معتقد به وحدت معرفت و فضیلت است و قابلیت اصلی انسان را معرفت و منشا اصلی عمل اخلاقی را شناخت و معرفت می داند. از نظر او هیچ‌کس عالمانه مرتکب عمل نادرست نمی شود. شناخت صحیح که سقراط آن را معرفت می نامد، منجر به انگیزش انسان به‌سوی افعالی چون احساس مسئولیت در قبال جامعه، تاثیر در ارتباط انسان با خدا و نوع دعا کردن و نیایش با او و تمام افعال خوب می شود. اگر این دیدگاه سقراط به مبانی اخلاق اسلامی در کلام امیرمومنان(ع) عرضه شود بخش هایی از آن مانند آنچه مورد اشاره واقع شد، قابل‌تایید است؛ اما مهم‌ترین بخش آن یعنی علیّت تامه شناخت، جهت انگیزش اخلاقی، مورد تایید نیست. در این مقاله نظریۀ سقراط در خصوصِ انگیزش اخلاقیِ مبتنی بر شناخت، با استفاده از کلام امام علی(ع) مورد نقد و بررسی قرار گرفته و تفاوت این دو دیدگاه تبیین شده است. دیدگاه سقراط در خصوص ذو مراتب بودن شناخت و یکسان نبودن تاثیر این مراتب در انگیزش انسان و سببیت شناخت جهت انجام عمل متناسب تایید امام علی (ع) را به همراه دارد و عدم کفایت شناخت جهت انگیزش اخلاقی انسان و توجه ویژه به نقش شناخت های مرتبط با حواس ظاهری از مهمترین وجوه امتیاز دیدگاه امیر مومنان (ع) نسبت به دیدگاه سقراط است.

A Review of Socrates’s Theory of Knowledge and Its Role in Moral Motivation using the words of Imam Ali’s (A)

The role of cognition in motivating man to act is one of Socrates’s most important ideas. He recognizes different degrees and identifies it as the highest level of selfknowledge. Socrates believes in the unity of knowledge and virtue and recognizes the essential function of mankind and knows the origin of moral action. In his opinion, no one is wise to commit a false act. The proper recognition that Socrates knows, leads to human motivation toward verbs, such as sense of responsibility towards society, the impact on man’s relationship with God, and the type of prayer and prayer with him and all good acts. If this Socrates view is based on the principles of Islamic ethics in the words of the Imam of the Faithful (AS), some of it can be verified as mentioned, but the most important part of it is the cognitive causation, in order to motivate the moral, is not confirmed. In this paper, Socrates’s theory of ethical motivation based on cognition has been criticized using the words of Imam Ali (AS) and the differences between these two perspectives have been explained. The view of Socrates about the different levels of knowing and unequivocating the effect of these degrees on human motivation and causation leads to cognition for the proper conduct of the confirmation of Imam Ali (as), and the inadequacy of knowledge of the moral motivation of man and the special attention to the role of cognition associated with The apparent senses are one of the most important aspects of the viewpoint of Imam Ali (as) in the view of Socrates.