بررسی و تحلیل شگرد احتجاج در کلمات قصار امام علی(ع)

کاربردشناختی زبان، در جهت ایجاد انگیزه ارتباطی معین بین طرفین به بررسی کلام میان متکلم و مخاطب می‌پردازد و از جمله جریان‌هایی است که در علم زبان‌شناسی نوین از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در این میان «احتجاج» فرایندی ارتباطی زبانی است که متکلم در راستای تغییر نگرش و دیدگاه‌های مخاطب آن را به کار می‌گیرد و در جهت اهداف موردنظر، اندیشه‌ی وی را به تکاپو وا‌می‌دارد و در این فرایند از فنون و شیوه‌های گوناگونی بهره می‌گیرد. در این جستار نگارندگان برآنند تا قابلیت شگرد احتجاج را در برخی از کلمات قصار امام علی(ع) واکاوی و تحلیل نمایند و در پایان جدول و نموداری از فراوانی استراتژی هایی که با جنبه احتجاجی در کل کلمات قصار به‌کار گرفته شده ارائه دهند. نتایج پژوهش نشان از آن دارد که امام علی(ع) با حفظ قوانین تطور زبان، در جهت اقناع و متقاعدسازی مخاطب خویش، از انواع استراتژی‌های زبانی بلاغی بهره برده و به‌صورت هنرمندانه، مفاهیم اخلاقی، عبادی، اعتقادی، اجتماعی و تربیتی موردنظر خویش را در قالب مناسب ترین واژگان مطرح می‌نماید. دیگر اینکه گاه در کلام حضرت(ع) درهم‌تنیدگی استراتژی‌های زبانی و بلاغی دیده می‌شود که نمایانگر توانش زبانی و کاربردشناختی وی است.

An investigation of argumentation technique in Imam Ali’s aphorisms

Language as a fundamental element in human life includes communicative and cognitive goals, and is considered not only as means of communication but also as an instrument for changing and affecting others’ behavior. The functional aspect of language, which enjoys particular position in modern linguistic science, examines speaker and listener’s speech in a way to arouse communicative motivation between them. Argumentation as a linguisticcommunicative process is conducted based on a specific purpose to change addressees’ attitudes and beliefs and to satisfy them. In fact, satisfaction is considered as the final point of every argumentative discourse. In the present study, the authors have attempted to investigate the application of argumentation technique in Imam Ali’s aphorisms. The study reveals that Imam Ali(peace be upon him) by regarding language evolution’s rules, has applied different types of linguisticrhetoric strategies in a way to satisfy the addressees and to express the ethical, divine, notional, social and educative concepts artistically in the framework of best words. He uses sensory reasoning to fix religious thoughts in people’s mind. In Imam Ali’s words, the linguistic and rhetoric intertextualities is noticed, representing his linguistic and pragmatic competence.