مدل سازی کاهش نابرابری‌های آموزشی مناطق 24 گانه آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی

پژوهش حاضر با هدف مدل سازی کاهش نابرابری‌های آموزشی مناطق 24 گانه آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی با استفاده از شاخص‌های آموزشی انجام گرفته است. در این تحقیق منظور از برابری? میزان برخورداری مناطق آموزشی از شاخص‌های آموزشی می‌باشد. نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه مناطق آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی می باشد که با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی تعداد 815 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. برای جمع آوری داده های موردنیاز از دو شیوه اسنادی و پیمایشی با بهره گیری از پرسشنامه استفاده شده است که روایی و پایایی پرسشنامه ها تایید شده است. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل‌های تاپسیس، آنتروپی? ضریب پراکندگی? تحلیل رگرسیون، تحلیل مسیر و شبکه‌های عصبی استفاده شده است. بررسی رتبه‌بندی مناطق آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی نشان می‌دهد که منطقه بوکان و منطقه صومای برادوست به ترتیب با میزان تاپسیس 0.690 و 0.116 به عنوان برخوردارترین و محروم‌ترین مناطق آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی از لحاظ شاخص‌های تلفیقی می‌باشند. استفاده از مدل ضریب پراکندگی برای اندازه گیری نابرابری نیز نشان می دهد که در مناطق استان بیشترین میزان نابرابری با 91/0 در شاخص‌های برونداد نهایی و کمترین میزان نابرابری با 307/0 در شاخص‌های پیشرفت تحصیلی بوده است. براساس نتایج تحلیل مسیر ، شاخص های دانش آموزی با میزان 864/0 دارای بیشترین و متغیر شاخص های نیروی انسانی با میزان 118/0 دارای کمترین تاثیرات بر برخورداری مناطق آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی بوده‌اند. نتایج شبکه عصبی نیز نشان می‌دهد که بخش جو مدرسه بیشترین تاثیر و بخش امکانات فیزیکی کمترین تاثیر را در پیشگویی برخورداری مناطق آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی داشته‌اند. متناسب با یافته های پژوهش توجه جدی برنامه ریزان و سیاستگذاران آموزشی بر متغیرهای تاثیرگذار لازم و ضروری می باشد