ارزیابی وضعیت مهارت‌های اشتغال پذیری و روحیه‌ کارآفرینی دانش‌آموزان رشته‌های نظری علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی- فیزیک از دیدگاه دانش‌آموزان و معلمان: یک پژوهش ترکیبی

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده‌ها ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی (کیفی-کمّی) می‌باشد. ابتدا به منظور شناسایی مولفه‌های تشکیل‌دهنده‌ مهارت‌های اشتغال‌پذیری مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با نمونه‌ای هدفمند متشکل از 10 نفر از اعضای هیات علمی، اساتید روانشناسی تربیتی، مولفان کتب درسی مهارت محور و کارفرمایان به عمل آمد و نتایج حاصل با استفاده از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت 56 شاخص به عنوان مولفه‌های اصلی مهارت‌های اشتغال‌پذیری شناسایی شد. سپس در بخش کمی به منظور ارزیابی توانمندی‌های اشتغال‌پذیری و روحیه‌ کارآفرینی دانش‌آموزان از دیدگاه خودشان و همینطور معلمانشان، ابتدا پرسشنامه‌ای محقق ساخته حاصل یافته‌های بخش کیفی طراحی گشته و سپس به همراه پرسشنامه‌ روحیه‌ کارآفرینی، بر روی نمونه‌ای متشکل از 375 نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه‌ دوم در رشته‌های نظری و 250 نفر از معلمان، در شهرستان آمل اجرا گردید. یافته‌ها حاکی از آن است که در ارزیابی از مهارت‌های اشتغال‌پذیری و روحیه‌ کارآفرینی دانش‌آموزن از دیدگاه خودشان آنان از مهارت‌های قابل قبول و نسبتاً بالایی برخوردارند در حالی که ارزیابی معلمان نشان داد که در مهارت حل مسئله از توانمندی کافی برخوردار نیستند و در زمینه روحیه‌ کارآفرینی نیز از روحیه‌ عزت نفس، منبع نظارت درونی و ریسک‌پذیری در حد متوسط برخوردارند. همچنین مقایسه‌ دانش‌آموزان سه رشته‌ تحصیلی در میزان بهره‌مندی آنان از مهارت‌های اشتغال‌پذیری حاکی از ضعف دانش‌آموزان رشته‌ ریاضی فیزیک در مهارت کار گروهی و همینطور ضعف در روحیه‌ انگیزه‌ پیشرفت به عنوان یکی از ابعاد روحیه‌ کارآفرینی است.

Assessing the status of employability and entrepreneurial skills of students in the theoretical fields of humanities, experimental sciences and mathematics-physics from the perspective of students and teachers: a combined study

The present study is a combination of sequential (qualitativequantitative) exploratory type in terms of applied purpose and in terms of data collection method. First, in order to identify the components of employability skills, semistructured interviews were conducted with purposeful samples consisting of 10 faculty members, educational psychology professors, skill based textbook authors, and employers. The analysis was performed and finally 56 indicators were identified as the main components of employability skills. Then, in the quantitative section, in order to evaluate the employability and entrepreneurial abilities of students from their own point of view as well as their teachers, first a researchermade questionnaire was designed and then along with the entrepreneurial spirit questionnaire, on a sample of 375 male and female students. The secondhigh school in theoretical fields and 250 teachers were conducted in Amol city. Findings indicate that in assessing the employability skills and entrepreneurial spirit of students from their own point of view, they have acceptable and relatively high skills, while the evaluation of teachers showed that they do not have sufficient ability in problem solving skills and in the field of entrepreneurial spirit. They have a spirit of selfesteem, a source of internal control and moderate risktaking. Also, the comparison of students in three fields of study in the extent to which they benefit from employability skills indicates the weakness of mathematicsphysics students in teamwork skills as well as weakness in the spirit of motivation for progress as one of the dimensions of entrepreneurial spirit.