شناسایی و رتبه بندی ابعاد توسعه نظام آموزش عالی ایران با رویکرد آینده پژوهی

هدف کلی تحقیق حاضر، شناسایی و رتبه‌بندی ابعاد توسعه نظام آموزش عالی ایران با رویکرد آینده‌پژوهی بود. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است که با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) با طرح اکتشافی انجام شد. جامعه آماری تحقیق را در بخش کیفی، اعضای هیات علمی و خبرگان پنل آینده پژوهی و در بخش کمی، اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاه های آزاد اسلامی استان مازندران، گلستان و گیلان به ترتیب به تعداد 20 نفر و 5878 نفر تشکیل دادند. در بخش کیفی از روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 15 نفر و در بخش کمی با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و براساس فرمول کوکران تعداد 361 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته 102 سوالی استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار به تایید متخصصان رسید و پایایی ترکیبی و ضریب آلفای کرونباخ مورد تایید بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در میانگین رتبه ای ابعاد توسعه نظام آموزش عالی با رویکرد آینده‌پژوهی وجود دارد. بعد راهبردی و بعد ساختاری به ترتیب با میانگین رتبه ای 75/1 و 34/1 در رتبه اول و دوم قرار گرفتند. در بعدساختاری، مولفه های ساختارسازمانی چابک و زیرساخت های دانشگاه به ترتیب با میانگین رتبه ای 69/2 و 27/2 در رتبه اول و آخر قرار گرفتند. در بعدراهبردی، مولفه های استراتژی دانشگاه و بین‌المللی سازی به‌ترتیب با میانگین رتبه ای 37/3 و 77/2 در رتبه اول و  آخر قرار گرفتند. نظام آموزش عالی باید به وسیله راهبردهای پیشنهادی با محیط های علمی و فرهنگی به طور مستمر سازگار شده و با جامعه در حال تغییر، دائما در تعادل پویا باشد. سیاستگذاران آموزش عالی، باید الزامات و شرایط محیطی، علمی و با بین المللی سازی و تجاری سازی دانش زمینه ای مناسب و سازنده برای تحقق و فعالیت راهبردهای متناسب دانشگاه با محیط را فراهم کنند

Identification and ranking of development dimensions of Iran’s Higher Education System with future research approach

The purpose of this study was to identify and rank the dimensions of the development of Iran’s higher education system with the future research approach. This study is applied in terms of objective, which is combined with qualitative and quantitative approach. The population of the research was studied in qualitative section, faculty members and experts of future panel and in quantitative part, faculty members and staff of Islamic Azad University of Mazandaran, Golestan and Gilan province were 20 and 5878 individuals respectively. In the qualitative part, 15 individuals were selected and 361 individuals were selected as sample by stratified random sampling method according to Cochran formula. The researcher’s questionnaire was used to collect 102 questions for data collection. Formal validity and tool content were confirmed by experts and Cronbach’s combination reliability and alpha coefficient were confirmed. Data were analyzed using exploratory, confirmatory and confirmatory and Friedman tests. The results showed that Strategic dimension and structural dimension were first and second, respectively with the mean rank of 1.75 and 1.34, respectively. The higher educational system must be continuously adapted to the scientific and cultural environments through the proposed solutions. This system must be constantly in a state of dynamic equilibrium with a changing society. Higher educational policymakers must first consider the environmental and scientific requirements and conditions, and then provide a suitable and constructive ground for the realization of strategic activities appropriate to the environment of the university through the internationalization and commercialization of knowledge.