تاثیر سیلاژ مخلوط کاکتوس علوفه‌ای یونجه بر مصرف خوراک، قابلیت هضم مواد مغذی، سنتز پروتئین میکروبی، فراسنجه‌های خونی و شکمبه‌ای گوسفند کرمانی

سابقه و هدف: پدیده خشک سالی اثرات نامطلوبی بر صنعت دامپروری گذاشته و سبب کاهش جمعیت و عملکرد دام‌ها شده است. از این رو جایگزینی گونه‌های مقاوم به کم‌آبی مانند کاکتوس علوفه‌ای که نسبت به وضعیت نامساعد محیطی مقاومت بالایی دارند، می تواند راهکار مناسبی برای جبران خسارت‌های به‌عمل آمده باشد. اما به‌دلیل پایین بودن ماده خشک و پروتئین خام، نشخوارکنندگانی که تنها از این گیاه تغذیه می‌کنند ممکن است دچار اختلالات هضم مانند اسهال و کاهش وزن شوند. بنابراین ترکیب کاکتوس علوفه‌ای که دارای کربوهیدارت بالاست با مواد خوراکی دارای الیاف و پروتئین بالا، می‌توانند یک ترکیب متعادل را به‌وجود آورند. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر تغذیه سطوح مختلف سیلاژ کاکتوس علوفه‌ای با یونجه خشک بر مصرف خوراک، فراسنجه‌های شکمبه و تولید پروتئین میکروبی بود. مواد و روش‌ها: برای تهیه سیلاژ، کاکتوس علوفه‌ای به‌میزان 66 کیلوگرم و یونجه خشک به‌میزان 34 کیلوگرم به‌صورت همگن مخلوط و در بشکه‌های پلاستیکی 220 لیتری فشرده ‌شد. نمونه‌برداری از سیلاژ پس از سیلو‌کردن در روز 45، برای تعیین ترکیب شیمیایی سیلاژ‌ها انجام شد. در این آزمایش از چهار راس گوسفند نر نژاد کرمانی با میانگین وزنی 0.2±43 کیلوگرم و سن 2.5 سال در قالب طرح چرخشی در چهار دوره 21 روزه (16 روز عادت‌پذیری) استفاده شد. جیره‌های آزمایشی شامل جیره شاهد (سطح صفر) و جیره‌های دارای سطوح 10، 20 و 30 درصد سیلاژ مخلوط کاکتوس علوفه‌ای یونجه بودند. ابتدا حجم گاز تولیدی از جیره های آزمایشی تعیین شد. به‌منظور تعیین مصرف خوراک و قابلیت هضم مواد مغذی، در هفته نمونه‌گیری، نمونه خوراک و باقیمانده خوراک روزانه جمع‌آوری، توزین و آنالیز شیمیایی شد. در روز آخر هر دوره نمونه‌گیری از مایع شکمبه هر گوسفند در ساعات صفر، دو، چهار، شش و هشت ساعت پس از مصرف خوراک توسط لوله مری متصل به دستگاه ساکشن، جهت تعیین ph، نیتروژن آمونیاکی، جمعیت پروتوزوآ و اسیدهای چرب فرار نمونه‌گیری به‌عمل آمد. در روز چهارم هر دوره، سه ساعت پس از مصرف خوراک، خون‌گیری از دام‌ها از طریق ورید وداج جهت تعیین فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون انجام گرفت. به‌منظور تعیین میزان آلانتوئین و پروتئین میکروبی، ادرار تولیدی در روزهای نمونه‌گیری در طول 24 ساعت با ظرف‌هایی که در زیر قفس‌های متابولیکی قرار داشت جمع‌آوری شد.یافته‌ها: حجم گاز تولیدی از جیره‌های آزمایشی به‌طور معنی‌داری متفاوت بود 0/05>p قابلیت هضم چربی خام و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی با جیره‌ دارای 30 درصد سیلاژ از گروه شاهد و جیره‌های دارای 10 و 20 درصد سیلاژ بیشتر بود p<0/001. ‌هم چنین قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و الیاف نامحلول در شوینده خنثی با افزودن سیلاژ مخلوط کاکتوس یونجه به جیره، به صورت درجه دو افزایش یافت (0.026=p). بیشترین غلظت نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه در تمامی ساعات نمونه‌گیری با تغذیه جیره‌ دارای 30 درصد سیلاژ (با میانگین 19.5 گرم در دسی‌لیتر) مشاهده شد p<0/001 هم‌چنین درصد مولاری اسید پروپیونیک با استفاده از 20 و 30 درصد سیلاژ به‌صورت خطی افزایش و درصد مولاری اسید استیک و نسبت اسید استیک به اسید پروپیونیک به صورت خطی کاهش یافت (0.001=p). غلظت نیتروژن اوره‌ای (0.03=p) و تری‌گلیسیرید (0.01=p) خون تحت تاثیر افزودن سطح سیلاژ کاکتوس - یونجه تغییر کرد که بیشترین مقدار نیتروژن اوره‌ای و کمترین میزان تری‌گلیسرید در جیره دارای 30 درصد سیلاژ و به ترتیب 18.29 و 39 میلی‌گرم بود. مقدار اوره ادرار در گوسفندان با افزایش سطح سیلاژ کاکتوس یونجه در جیره به‌صورت خطی افزایش یافت (0.03=p).نتیجه‌گیری: سیلاژ مخلوط کاکتوس یونجه از ارزش تغذیه‌ای مطلوبی برخوردار است و اضافه کردن آن به جیره گوسفندان کرمانی سبب حفظ شرایط بهینه شکمبه و بهبود قابلیت هضم مواد مغذی شد. بنابراین می‌توان از مخلوط کاکتوس علوفه‌ای و یونجه خشک تا سطح 30 درصد در جیره گوسفندان به‌عنوان خوراک جایگزین برای جبران کمبود خوراک دام در فصول گرم و در مناطق نیمه‌خشک بهره برد.

the effect of cactus alfalfa mixed silage on sheep feed intake, nutrients digestibility, microbial protein synthesis, rumen and blood parameters

background and objectives: drought have had adverse effects on the animal husbandry industry and has caused a decrease in livestock population and performance. in this regard, changing the cultivation pattern and replacing water resistant species can be a suitable solution for this problem. however, due to low protein and dry matter (dm), animals fed exclusively with cactus pear may show weight loss, and digestive disorders such as diarrhea. combining cactus, which is high in soluble sugars, with high fiber and raw protein ingredients could complement each other’s weaknesses and form a balanced diet. therefore, this study aimed to investigate the effect of feeding different levels of cactus alfalfa mixed silage on nutrient digestibility, rumen fermentation, and blood parameters.materials and methods: the silage was prepared from a homogeneous blender of 66% fresh spineless cactus (opuntia ficus indica) and 34% alfalfa hay on a w/w basis using 220 l plastic gallons. the chemical composition and quality of the ensiled material were determined. the samples were taken to determine the chemical composition after ensiling on day 45. in this experiment, four kermani male sheep were used in a change over design with four periods of 21 days. experimental treatments were based on increasing levels of cactus alfalfa mixed silage (0, 10, 20, and 30% dm). during the week of sampling the amount of feed offered and leftovers were collected and weighed daily before the morning feeding to measure daily feed intake (on a dm basis) and digestibility of nutrients. on the last day of each period at 0, 2, 4, 6, and 8 h after morning feeding, rumen fluid was sampled from sheep (by esophagus tube and was filtered through three layers of cheesecloth) to determine ph, ammonia nitrogen (nh3 n), and volatile fatty acid (vfa). blood samples were collected on the four days of each period and three h after morning feeding in 10 ml. to determine the amount of allantoin and microbial protein synthesis, the daily urine produced during 24 hours was collected.results: the gas production volume (ml) was a significant difference among experimental diets (p<0.05). fat and neutral detergent fiber (ndf) digestibility increased when animals were fed 30% cactus alfalfa mixed silage than those fed 10% and 20% cactus alfalfa mixed silage and control diet (p<0.05). also, there was a quadratic effect on dm, organic matter (om), and acid detergent fiber (adf) digestibility by feeding different levels of cactus alfalfa mixed silage (p<0.05). the highest concentration of ruminal nh3 n was observed by an experimental diet containing 30% cactus alfalfa mixed silage in all sampling occasions (p<0.05). feeding of 20% and 30% of cactus alfalfa mixed silage than after treatments increased linearly ruminal propionic acid molar and decreased linearly acetic acid and acetate/propionate ratio (p<0.05). there was a significant effect on concentrations of triglyceride and urea nitrogen by adding different levels of cactus alfalfa mixed silage (p<0.05). blood urea nitrogen level in sheep fed cactus alfalfa mixed silage was significantly increased linearly (p<0.05).conclusion: the results of this study indicated that cactus alfalfa mixed silage has appropriate nutritional value and its inclusion up to 30% on dm basis in the diets provided favorable conditions for ruminal function and digestibility. therefore, it is recommended, cactus alfalfa mixed silage could be included in livestock diet during drought or feedstuff shortage especially in arid and semi arid regions.