اثر سطوح مختلف عنصر روی بر قابلیت هضم مواد مغذی، فراسنجه‌های شکمبه‌ای، ابقاء نیتروژون و پروتوزوای شکمبه‌ای بره‌های نر مهربان

سابقه‌و‌هدف: عنصر روی یک ماده معدنی ضروری است که در بسیاری از اعمال حیاتی بدن از قبیل رشد، سنتز dna، ساختمان هورمون‌ها و آنزیم‌ها نقش دارد. به‌همین دلیل وجود این عنصر در جیره غذایی حیوانات لازم و ضروری است. کمبود روی در جیره، سبب کاهش اشتها و اختلال در تخمیر شکمبه می‌شود. این پژوهش، به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف عنصر روی بر قابلیت هضم مواد مغذی و فراسنجه‌های شکمبه‌ای در بره‌های نر مهربان انجام شد.مواد‌ و ‌روش‌ها: برای انجام این آزمایش از تعداد 18 راس بره نر مهربان 4 3 ماهه با میانگین وزن 2.67± 33.62 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار و 6 تکرار استفاده شد. جیره پایه (حاوی 26.10 میلی‌گرم عنصر روی در هر کیلوگرم ماده خشک جیره) به‌صورت کاملاً مخلوط شده در دو وعده صبح (08:00) و عصر (16:00) به مدت 60 روز در اختیار بره‌ها قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل 1) جیره پایه، بدون افزودن مکمل روی (شاهد)، 2) جیره پایه به‌همراه 40 میلی‌گرم عنصر روی در هر کیلوگرم ماده خشک جیره به‌صورت سولفات روی و 3) جیره پایه به همراه 80 میلی‌گرم عنصر روی در هر کیلوگرم ماده خشک جیره به‌صورت سولفات روی بود. در طول دوره آزمایش، مقدار خوراک مصرفی روزانه و افزایش وزن بره‌ها هر 15 روز یکبار اندازه‌گیری شد. به‌منظور بررسی مقدار ph، غلظت کل اسیدهای چرب فرار، آمونیاک و نیز جمعیت پروتوزواهای شکمبه، در روز آخر آزمایش و 3 ساعت بعد از خوراک‌دهی صبح، با استفاده از لوله مری از بره‌ها مایع شکمبه استحصال شد. نمونه‌های مربوط به تعیین غلظت کل اسیدهای چرب فرار و آمونیاک با استفاده از پارچه متقال چهار لایه صاف و پس از اسیدی شدن، در دمای 20 درجه سانتی‌گراد نگهداری شد. نمونه‌های در نظر گرفته شده برای تعیین پروتوزوآها (بدون صاف شدن)، به نسبت 1 به 1 با فرمآلدئید 18.5% مخلوط و در دمای اتاق و به دور از تابش نور نگهداری شد. در پایان روز 60 آزمایش، از هر تیمار تعداد 4 راس بره به‌صورت تصادفی انتخاب و به مدت 10 روز (5 روز دوره سازش‌پذیری و 5 روز دوره نمونه‌برداری) به داخل قفس‌های متابولیک منتقل شدند و آزمایش تعیین قابلیت هضم و ابقاء نیتروژن بر روی آنها انجام شد. در مرحله نمونه‌برداری، مقدار خوراک خورده شده، پسماند احتمالی، ادرار و مدفوع دفع شده طی 24 ساعت به‌طور روزانه ثبت و از آنها نمونه برداری صورت گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد استفاده از سطوح مختلف عنصر روی، اثر معنی‌داری بر مصرف ماده خشک، ماده آلی و پروتئین خام نداشت. قابلیت هضم ماده خشک و قابلیت هضم اجزای جیره با مصرف مکمل روی تغییر نکرد. ارزش غذایی جیره‌ها (پروتئین خام قابل هضم و مجموع مواد مغذی قابل هضم) نیز در تیمارهای مختلف تفاوت معنی‌داری نشان نداد. همچنین، افزودن عنصر روی به جیره پایه، اثر معنی‌داری بر فراسنجه‌های شکمبه‌ای (مقدار ph، غلظت کل اسیدهای چرب فرار و آمونیاک)، تعداد کل پروتوزوآهای شکمبه و جنس‌های مشاهده شده آنها نداشت. بیشترین تعداد پروتوزوآی مشاهده شده، مربوط به جنس انتودینیوم و کمترین تعداد نیز مربوط به جنس داسی‌تریش بود. افزودن مکمل روی به جیره پایه اثر معنی‌داری بر نیتروژن ابقاء شده نداشت. میزان نیتروژن ابقاء شده در تیمارهای شاهد، 2 و 3 به ترتیب 8.95، 8.55 و 8.61 گرم در روز بود که تحت تاثیر مصرف عنصر روی قرار نگرفت.نتیجه‌گیری: به‌طور کلی، نتایج این آزمایش نشان داد که اضافه کردن مقدار 40 و 80 میلی‌گرم عنصر روی به هرکیلوگرم از ماده خشک جیره پایه (حاوی 26.10 میلی‌گرم عنصر روی در هر کیلوگرم ماده خشک)، تاثیر معنی‌داری بر صفات اندازه‌گیری شده نداشت. به‌نظر می رسد مقدار عنصر روی موجود در جیره پایه، نیاز حیوان را از این نظر تامین کرده و نیازی به افزودن عنصر روی نیست.

the effect of different levels of zinc on nutrients digestibility, ruminal parameters, nitrogen retention and ruminal protozoa in mehraban male lambs

background and objectives: zinc (zn) is an essential mineral involved in many vital functions such as growth, dna synthesis, and hormones and enzyme structure. so the presence of zn is necessary for the diet of animals. dietary zinc deficiency reduces appetite and impairs ruminal fermentation. this study was performed to investigate the effect of different levels of zn on digestibility and ruminal parameters in mehraban male lambs. materials and methods: 18 mehraban male lambs 3-4 months old with an initial body weight of 33.62 ± 2.67 kg were used in a completely randomized design. the basal diet (containing 26.10 mg zn/kg dm without supplementary zn) was offered in a total mixed ration twice daily in the morning (08:00) and evening (16:00) for 60 days. experimental treatments included 1) basal diet without adding zn supplementary (control), 2) basal diet plus 40 mg zn/kg dm in the form of zinc sulfate, and 3) basal diet plus 80 mg zn/kg dm in the form of zinc sulfate. during the experimental period, feed intake and body weight gain were measured daily and every 15 days, respectively. at the end of the experiment, the rumen fluid was collected from the lambs using the esophagus tube, 3 hours after morning feeding. after the determination of ph, rumen fluid was filtered through four layers of cheesecloth, acidified, and then stored at -20 ° c. these samples were used for the measurement of total volatile fatty acid and ammonia concentration. another part of the ruminal fluids (without filtration) was mixed with 18.5% formaldehyde in a ratio of 1: 1 and kept at room temperature away from light for determination of the population of rumen protozoa. at the end of day 60, 4 lambs from each treatment were randomly transferred to the metabolic cages for 10 days (5 days for adaptation and 5 days for sampling period) for digestibility and nitrogen retention trial. during the sampling period, feed intake, ort, urine, and feces excreted for 24 hours were recorded and sampled daily. results: the results showed that using different levels of zinc had no significant effect on dry matter, organic matter, and crude protein intakes. the digestibility of dry matter and diet ingredients were not affected by zinc supplementation. the nutritive value of the diets (digestible crude protein and total digestible nutrients) did not show significant differences between the treatments. also, the supplementation of zinc to the basal diet had no significant effect on ruminal parameters (ph, total volatile fatty acids, and ammonia concentration), total numbers, and observed genus of ruminal protozoa. the highest and lowest numbers of observed protozoa were related to entodinium and dasytricha genera, respectively. supplementation of zinc to the basal diet had no significant effect on retained nitrogen. the amount of nitrogen retention in control and treatments 2 and 3 were 8.95, 8.55, and 8.61 g/day, respectively, which was not affected by zinc supplementation. conclusion: generally, the results of this study showed that adding 40 and 80 mg zn/kg dm to the diet of fattening lambs (containing 26.10 mg zn/kg dm) had no significant effect on measured traits such as feed intake, nutrients digestibility, ruminal parameters and retained nitrogen. it seems that the amount of zinc in the basal diet has provided the animal's needs in this regard and there is no need to add zinc.