تعیین ترکیبات شیمیایی و فراسنجه‌های تجزیه‌پذیری شکمبه‌ای پنبه‌دانه عمل‌آوری شده با حرارت و تاثیر آن بر فراسنجه‌های خونی و عملکرد رشد بره‌های دالاق

سابقه و هدف: نشخوارکنندگان پر تولید به‌مقدار بالای پروتئین عبوری در شکمبه نیاز دارند. محققین ارتباط بین افزایش تولید و کاهش تجزیه شکمبه‌ای پروتئین را گزارش کرده‌اند. پنبه‌دانه یک خوراک متداول در تغذیه نشخوارکنندگان به‌علت محتوی بالای الیاف، انرژی و پروتئین‌خام می‌باشد. اما تجزیه پذیری پروتئین‌خام این ماده خوراکی در شکمبه نسبتاً بالا می‌باشد. روش‌های مختلف عملاوری خوراک برای کاهش تجزیه شکمبه‌ای پروتئین ارائه شده‌اند که از جمله می‌توان به فرایند حرارتی اشاره کرد. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر عمل‌آوری حرارتی بر ترکیب شیمیایی و کینتیک تجزیه شکمبه‌ای ماده خشک و پروتئین‌خام پنبه‌دانه و تاثیر آن بر عملکرد رشد بره‌های دالاق بود.مواد و روش‌ها: پنبه‌دانه مورد استفاده در این پژوهش به‌مدت 15 دقیقه با درجه حرارت‌های 115 و 125 درجه سانتی گراد عمل‌آوری شد. پس از عمل‌آوری، ماده خشک، خاکستر و ماده آلی، عصاره اتری، پروتئین‌خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی مطابق با روش‌های استاندارد تعیین شدند. آزمایش تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین‌خام با تکنیک کیسه‌های نایلونی و با استفاده از سه راس گوسفند نر دالاق مجهز به فیستولای شکمبه‌ای انجام شد. قابلیت هضم برون‌تنی و فراسنجه‌های تخمیری نمونه‌ها با استفاده از روش کشت بسته تعیین شدند. آزمایش عملکردی به‌مدت 56 روز و با استفاده 18 راس گوسفند 6 ماهه دالاق با میانگین وزن 2.69±34.75 کیلوگرم انجام شد. بره‌ها به 3 گروه مساوی تقسیم شده و هر گروه یکی از جیره‌های (تیمار) حاوی پنبه‌دانه عملآوری نشده، و عمل‌آوری شده با درجه حرارت 115 و 125 درجه سانتی‌گراد را دریافت کردند. جیره‌ها ایزوکالریک و ایزونیتروژنوس بودند. صفات عملکردی شامل افزایش وزن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل خوراک اندازه گیری شدند. در پایان آزمایش، خون‌گیری از گوسفندان برای تعیین شکنندگی گلبول‌های قرمز، فراسنجه‌های خونی و آنزیم‌های کبدی انجام شد. تجزیه آماری داده‌های حاصل از این آزمایش با استفاده از نرم‌افزار آماری (9.1) sas و رویه glm انجام شد. برای مقایسه میانگین‌ها از آزمون حداقل تفاوت معنی‌دار استفاده شد. یافته‌ها: عمل‌آوری تاثیری برترکیب شیمیایی پنبه‌دانه نداشت (0.05< p). بخش‌ سریع تجزیه، ثابت نرخ تجزیه و تجزیه پذیری موثر ماده خشک و پروتئین‌خام پنبه‌دانه در اثر فرایند حرارتی کاهش یافت (0.05 >p). تاثیر حرارت 125 درجه سانتی‌گراد در کاهش تجزیه پذیری بیشتر از حرارت 115 درجه سانتی‌گراد بود. به‌طوری‌که تجزیه‌پذیری موثر پروتئین‌خام در سرعت‌های عبور 2، 5 و 8 درصد در ساعت از به‌ترتیب 84.88، 79.26 و 75.15 درصد در شاهد به‌ 83.26، 75.79 و 70.81 درصد در نمونه عملآوری شده با 115 درجه سانتی‌گراد و 82.32، 73.34 و 67.63 درصد در نمونه عمل‌آوری شده با 125 درجه سانتی‌گراد کاهش یافت. تیمار حرارتی تاثیری بر قابلیت هضم برون‌تنی، عامل تفکیک، توده میکروبی تولید شده و بازده آن نداشت. (0.05 < p). اما بازده تولید گاز در اثر عمل‌آوری با حرارت 125 درجه سانتی‌گراد (40.76 میلی‌لیتر) نسبت به شاهد (47.02 میلی‌لیتر) کاهش یافت (0.05 >p). فرایند حرارتی پنبه‌دانه تاثیری بر صفات عملکردی دام‌ها نداشت (0.05 < p). هر چند که افزایش وزن روزانه در گوسفندان تغذیه شده با پنبه‌دانه حرارت داده شده به‌طور قابل توجهی بالاتر از گروه شاهد بود. تغذیه پنبه‌دانه عمل‌آوری شده با حرارت تاثیری بر شکنندگی گلبول‌‌های قرمز خون، متابولیت‌های خونی و آنزیم‌های کبدی نداشت (0.05 < p).نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که هر چند عمل‌آوری با درجه حرارت‌های 115 و 125 درجه سانتی گراد در مدت زمان 15 دقیقه باعث کاهش تجزیه‌پذیری موثر پنبه‌دانه در شکمبه شد، اما تاثیری بر فراسنجه‌های خونی و عملکرد بره‌ها نداشت. پژوهش‌های بیشتری برای تعیین میزان بهینه درجه حرارت و مدت زمان اعمال آن برای بهبود ارزش تغذیه‌ای پنبه‌دانه لازم است.

Determination of chemical composition and ruminal degradability parameters of heat treated cottonseed and its effect on blood parameters and growth performance of Dalagh lambs

Background and objectives: High producing ruminants require a significant amount of rumen escape protein. Researches have reported a correlation between increased yield and decreased ruminal degradation of crude protein (CP). Cottonseed is a common feedstuff for ruminants due to its high fiber, energy and protein. But the CP degradability of this ingredient is relatively high in the rumen. Several feed processing methods have been developed to decrease ruminal CP degradation such as heat treatment. The aim of this study was to investigate the effect of heat treatment on chemical composition and rumen degradation kinetics of dry matter (DM) and CP of cottonseed and its effect on Dalagh lambs growth performance.Materials and methods: The cottonseed used in this study was processed for 15 minutes at temperatures of 115 and 125 °C. After processing, dry matter (DM), Ash and organic matter (OM), ether extract (EE), crude protein (CP) and neutral detergent fiber (NDF) were determined according to standard procedures. Degradability trial of DM and CP was done by nylon bag technique using three rumen fistulated male Dalagh sheep. In vitro digestibility and fermentation parameters were determined with batch culture method. Performance trial was performed for 56 days using 18 six month old Dalagh sheep with a mean weight of 34.75 2 2.69 kg. The lambs were divided into 3 equal groups and each group received one of the diets contained unprocessed cottonseed and heat processed cottonseed at temperatures of 115 and 125 °C. The diets were isocaloric and isonitrogenous. Performance traits including weight gain, feed intake and feed conversion ratio were measured. At the end of experiment, blood samples were taken from sheep to determine the osmotic fragility of red blood cells, blood parameters and hepatic enzymes. Statistical analysis of data from this experiment was performed using SAS (9.1) software and GLM procedure. Results: Processing had no effect on chemical composition of cottonseed (p < 0.05). Washout fraction, degradation rate of b fraction and effective degradability of DM and CP decreased by heat processing (p < 0.05). The effect of 125 ° C on reducing degradability was greater than that of 115 ° C. So that effective degradability of CP at rumen out flow rates of 2, 5 and 8 percent/h reduced from 84.88, 79.26 and 75.15 percent in control to 83.26, 75.79 and 70.81 percent and 82.32, 73.34 and 67.63 percent in samples processed with 115 and 125 °C respectively. Heat treatment had no effect on in vitro digestibility of dry matter and organic matter, partitioning factor, microbial mass production and its efficiency (P>0.05). But gas yield was decreased (P <0.05) by 125 ° C heat treatment (40.76 ml) compared to control (47.02). Heat processing had no effect on performance traits of animals (P>0.05). However, the daily weight gain in sheep fed heat treated cottonseed was significantly higher than control. Heat treated cottonseed nutrition had no effect on osmotic fragility of red blood cells, blood metabolites and hepatic enzymes.Conclusion: The results of this study showed that although processing with temperatures of 115 and 125 ° C for 15 minutes reduced the effective degradability of cottonseed in the rumen, but had no effect on blood parameters and performance of lambs. Further research is needed to determine the optimum temperature and duration of application to improve the nutritional value of cotton seed.