مطالعه تابع توزیع زنده مانی در بزغاله های کرکی راینی از تولد تا یکسالگی

سابقه و هدف: علیرغم تغییرات زیاد در کشاورزی به دلیل پیشرفت‌های صنعتی، جهانی شدن و پیشرفت‌های تکنولوژیکی، جمعیت بز در جهان افزایش یافته است. پرورش بز یکی از عناصر کلیدی دخیل در اقتصاد کشاورزانی دارد که در نواحی خشک و نیمه خشک دربرگیرنده بیشتر مساحت ایران زندگی می‌کنند. حدود 30 میلیون راس بز کرکی در سراسر جهان وجود دارد که 5/ 4 تا 5 میلیون راس از آن‌ها در ایران پرورش داده می‌شوند. بز کرکی راینی مهمترین نژاد کرکی کشور بوده و در جنوب شرقی ایران گسترده است و برای تولید گوشت و کرک نگهداری می شود. تقریبا سه میلیون راس از این نژاد در استان کرمان وجود دارد. در سال‌های اخیر برنامه ملی اصلاح نژاد به منظور مطالعه و حفاظت از تنوع ژنتیکی این نژاد اجرا شده، ولی منجر به پیشرفت زیادی در سوددهی اقتصادی آن نشده است که یکی از دلایل آن می‌تواند فقدان یک شاخص انتخاب اقتصادی برای صفات پایه در برنامه اصلاح نژاد ‌باشد. زنده مانی یکی از صفات مهم اقتصادی و از عوامل تاثیرگذار بر درآمدزایی گله ها است زیرا هر گونه مرگ و میر یا حذف زودهنگام دام درآمد دامدار را کاهش می دهد. بنابراین، ورود این صفت در برنامه های اصلاحی می تواند منجر به بهبود آن و در نتیجه بازدهی اقتصادی بیشتر شود. با توجه به اهمیت زنده مانی و اینکه تا کنون زنده مانی بزهای کرکی راینی مطالعه نشده است، هدف از این مطالعه بررسی تابع توزیع زنده مانی بزغاله های کرکی راینی از زمان تولد تا یکسالگی بود. مواد و روش ها: در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از رﻛﻮرد‌ﻫﺎی زﻧﺪه‌ﻣﺎﻧﻲ ﺗﻌﺪاد 3055 راس بزغاله (حاصل از 201 راس بز نر و 1309 راس بز ماده)، ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﻠﻪ اﻳﺴﺘﮕﺎه ﭘﺮورش و اﺻﻼح نژاد بز کرکی راینی واﻗﻊ در شهرستان بافت که ﻃﻲ ﺳﺎل‌ﻫﺎی 1386-1372 ﺟﻤﻊ‌آوری ﺷﺪه بودند، استفاده شد. توزیع فراوانی علل حذف و تابع توزیع زنده مانی بزغاله‌ها تا سن یکسالگی با استفاده از نرم افزار r برآورد شد. یافته ها: میزان حذف بزغاله‌ها از تولد تا سن یکسالگی برابر با 09/ 22 درصد می‌باشد ﻛﻪ مقدار آن در سه ماه اول، دوم، سوم و چهارم به ترتیب 2/ 11، 08/ 5، 17/ 2 و64/ 3 درصد می باشد. مهمترین دلایل حذف به ترتیب اولویت مازاد پرواری و مرگ در اثر بیماری بوده است. میزان زنده مانی تجمعی بزغاله‌ها از تولد تا سن یکسالگی 91/ 77 درصد بود. ضریب تابعیت میزان زنده مانی از سن نشان داد ﻛﻪ روزانه 048/ 0 درﺻﺪ از زنده مانی بزغاله‌ها ﻛﺎﻫﺶ می یابد. نتیجه گیری: ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮدن ﻣﻴﺰان ﺗﻠﻔﺎت در ﺳﻪ ﻣﺎهه اول زﻧﺪﮔﻲ بزغاله‌ﻫﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﮔﺮدد در ﻧﺤﻮه مدیریت و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭘﺮورش بزغاله‌ﻫﺎ تجدید نظر گردیده و در کنار آن بهبود ظرفیت ژنتیکی و لحاظ نمودن صفت زنده مانی در برنامه های اصلاح نژادی مدنظر قرار گیرد.

Studying survival distribution function in Raini Cashmere kids from birth to yearling

Background and objectives: The goat population has increased globally despite major changes in agriculture due to industrial mergers, globalization, and technological advances in the developed countries. Goat farming is one of the key elements contributing to the economy of farmers living in the arid and semiarid regions including most areas of Iran. There are 30 million heads of cashmere goats around the world and 4.55 million heads of cashmere goats are bred in Iran. Raini goat is one of the most important Iranian native goats that spread in the southeast of Iran where these animals are kept for both meat and cashmere production. There are almost 3 million heads of this trait in Kerman province. Although many breeding programs were performed, but have not led to much progress in its economic profitability. One of these reasons can be lack of an economic selection index for basic traits. Survival is one of the most important economic traits and effects on income of farmers, because death or early culling of animals decreases income of breeders. Hence, considering this trait in breeding programs can improve it and increase economic performance of animals. Considering the importance of survival, and the fact that survival of Raini goats has never been studied, the aim of this study was to estimate survival distribution function in Raini kids from birth to yearling. Materials and methods: Data set used in this study were 3055 records of kids (from 201 male goats and 1309 female) related to the breeding station of Raini goat located in the Baft city of Kerman province, collected during the years 1992 to 2007. The frequency distribution for causes of culling and survival distribution function of kids to yearling age was estimated by R software. Results: The overall kids’ culling up to yearling age was 21.09 percent, which in the first, second, third and fourth triplet months was 11.2%, 5.08%, 2.17%, and 3.64%, respectively. The most causes of removing kids from the flock were extrafattening kids and mortality due to illness, respectively. The accumulative survival from birth to yearling age of kids was 77.91 percent. The regression coefficient of survival showed that the survival rate decreased by 0.048 percent per day. Conclusion: Considering the higher mortality rate in the first 3 months of life, it can be recommended to reconsider in the way of management and breeding system, improve genetic capacity and involve survival trait in breeding programs.