|
|
|
|
شیمی کلیک و جایزه نوبل 2022
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
امیری احمد ,عابدان زاده صدیقه ,دوائیل باقر ,اصغری محسن ,شعبانی احمد ,موسوی موحدی علی اکبر
|
|
منبع
|
نشاء علم - 1401 - دوره : 13 - شماره : 1 - صفحه:70 -76
|
|
چکیده
|
در سال 2022 جایزه نوبل شیمی به‌طور مشترک به بری شارپلس، مورتن ملدال، و کارولین برتوزی به‌دلیل تلاش‌هایشان در حوزه «شیمی کلیک» اهدا گردید. برای ساده کردن واکنش‌های سخت، شیمی کلیک در سال 2001 توسط شارپلس به‌دنیای علم معرفی شد و به وسیله‌ی آن می‌توان به‌روش ساده، مولکول‌های کوچک را در کنار یکدیگر قرار داد؛ لذا واژه کلیک برای آن به‌کار برده می‌شود. شارپلس و ملدال به‌صورت مستقل واکنش اتصال آلکین-سیکلوآلکین با آزید را طراحی کردند که در حضور کاتالیزور مس با راندمان بالا صورت می‌گیرد و به‌صورت گزینشی تولید صد در صد یک محصول را در پی دارد. برتوزی واکنش‌های کلیک را به‌دنیای علوم زیستی اتصال داد و از آن برای واکنش‌های بیواورتوگونال یا متعامد زیستی بهره گرفت. واکنش‌های کلیک را می‌توان در واکنش‌های زیستی مربوط به سلول‌های زنده بدون آسیب‌رسانی استفاده کرد. با توجه به دستاوردهای شیمی کلیک، می‌توان چشم‌انداز روشنی را در شناخت و درمان سرطان متصور نمود. در این مقاله سعی شده است توضیحی ساده و کارآمد در مورد شیمی کلیک و برندگان جایزه نوبل شیمی 2022 ارائه شود.
|
|
کلیدواژه
|
جایزه نوبل، شیمی کلیک، گزینش پذیری، علوم زیستی
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک, ایران, دانشگاه خوارزمی, دانشکده شیمی, ایران, دانشگاه تهران, مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک, ایران, دانشگاه تهران, مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک, ایران, دانشگاه شهید بهشتی, دانشکده شیمی, ایران. پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران, ایران. فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران, شاخه شیمی, ایران, دانشگاه تهران, مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیک, ایران. فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران, شاخه شیمی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
moosavi@ut.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
click chemistry and nobel prize 2022
|
|
|
|
|
Authors
|
amiri ahmad ,abedanzadeh sedigheh ,davaeil bagher ,asghari mohsen ,shaabani ahmad ,moosavi-movahedi ali a.
|
|
Abstract
|
nobel prize 2022 in chemistry was jointly awarded to three scientists, barry sharpless, morten meldahl, and carolyn bertozzi. this award was given due to the efforts of these three scientists in the field of &click chemistry&. simply known as the simplification of difficult reactions, click chemistry was introduced to the world of science in 2001 by sharpless. click chemistry means small molecules can be put together in a simple way, and the word click is indicative of this issue. sharpless and meldal independently designed the alkyne-cycloalkyne coupling reaction with azide. this reaction takes place in the presence of a high-efficiency copper catalyst and selectively produces one hundred percent of a product. bertozzi connected click reactions to the world of biological sciences and used these reactions for bio-orthogonal reactions. click reactions can be used in biological reactions involving living cells without damaging them. according to the achievements of click chemistry, we can imagine a clear perspective in cancer recognition and treatment. in this article, an attempt has been made to provide a simple and efficient explanation about click chemistry and the winners of the nobel prize 2022 in chemistry.
|
|
Keywords
|
nobel prize ,click chemistry ,selectivity ,biological sciences
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|