زندگی‌نامه پنج آماردان بزرگ: از پیرسن تا افرون

در این مقاله ابتدا تاریخچه‌ای در مورد علم آمار و احتمال و همچنین چگونگی پیدایش و روند پیشرفت این علوم مطرح می‌شود. سپس زندگی نامه پنج آماردان بزرگ که نقش اساسی در تحول آمار و احتمال داشته‌اند مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. کارل پیرسون بنیان گذار آمار مدرن و از توسعه‌دهنگان نظریه ریاضی تکامل است. رونالد فیشر ریاضی‌دان و آماردان برجسته است و به عنوان پدر علم آمار مفاهیم مهمی مانند اطلاع فیشر، توزیع ، توزیع  و آماره کمکی را معرفی کرد. جرزی نیمن‌‌‌‌‌‌‌‌ یکی از بزرگان‌‌‌‌‌‌‌‌ آمار مدرن است که به کمک پسر کارل پیرسون یعنی ایگون پیرسون مفاهیم جدیدی در آزمون فرضیه های آماری مثل فرضیه ساده،‌‌‌‌‌‌‌‌ فرضیه مرکب، خطای نوع اول و دوم، توان آزمون، ناحیه بحرانی، سطح معنی‌داری را تعریف کردند. دبابراتا باسو یکی از آماردانان برجسته است که در بیشتر شاخه‌های آمار سهم مهمی ‌ایفا می‌کرد. او طی ملاقات با فیشر دیدگاه بیزی‌‌‌‌‌‌‌‌ را جایگزین دیدگاه نیمنپیرسون یعنی چارچوب آمار کلاسیک کرد. قضیه اساسی او در مورد ارتباط بین بسندگی، آماره‌های کمکی و استقلال یکی از برجسته‌ترین مفاهیم آمار ریاضی است.‌‌‌‌‌‌‌‌ بِرَدلی افرون به دلیل تکنیک های آماری رایانه ای نظیر روش نمونه گیری بوت‌استرپ و روش جک‌نایف‌‌‌‌‌‌‌‌ مشهور است. این دانشمند تحقیقاتی در زمینه های مختلف آمار از جمله اخترفیزیک، آزمایشات بالینی، هندسه دیفرانسیل، بیز تجربی، استنباط داده های مربوط به ژن، نظریه احتمال، تحلیل بقا، نمونه‌گیری انجام داده است.

Biography of five great statisticians: From Pearson to Efron

The purpose of this paper is to provide a history of statistics and probability, as well as how these topics originated and developed. The biographies of five great statisticians who have played a key role in evolution of statistics and probability are examined and analyzed. Karl Pearson is the founder of modern statistics and one of the developers of mathematical theory of evolution. Ronald Fisher is a prominent mathematician and statistician. He is known as the father of statistical science. He introduced some important concepts such as Fisher information, the Zdistribution, F distribution and ancillary statistics. Jerzy Neyman is also one of the grandees of modern statistics whom with the help of Karl Pearson’s son, Egon Pearson, defined some new concepts in the testing of statistical hypothesis such as simple hypothesis, compound hypothesis, type I and II errors, power of a test, critical region and significance level. Debabrata Basu is one of the leading statisticians who has played an important role in most branches of statistics. During his meeting with Fisher, he replaced the Bayesian approach with the NeymanPearson approach, the classical framework of statistics. His basic theorem on the relationship between sufficiency, ancillary statistics and independence is one of the most prominent mathematical concepts. Bradley Efron is known for his computeraided statistical techniques, such as the bootstrap sampling and the Jackknife methods. This scientist has done research in various statistical fields such as astrophysics, clinical trials, differential geometry, empirical Bayes, inference for microarray gene expression data, probability theory, survival analysis, and sampling.