جامعه‌‌شناسی گونه‌‌های گیاهی آبزی آوندی رودخانه‌های نیمه‌گرمسیری مارون و خیر‌‌آباد در محدوده بهبهان، استان خوزستان

مدیریت و بهره‌‌برداری بهینه از اکوسیستم‌‌های رودخانه‌‌ای مستلزم شناخت دقیق اجزای اصلی آن بویژه گیاهان و جوامع گیاهان آبزی است. در این راستا پوشش گیاهان آبزی دو رودخانه مارون و خیرآباد در استان خوزستان با پیمایش در امتداد ترانسکت‌‌های طولی و عرضی در 12 مکان مختلف مورد مطالعه قرار گرفت. جوامع گیاهی بر اساس فرم رویشی گونه‌‌های غالب مشخص و شرایط رویشگاهی آن ها یادداشت گردید. در مجموع 36 گونه گیاه آبزی از 17 تیره گیاهی شناسایی شدند که 20 گونه از آن از عناصر مشترک نواحی رویشی ایران تورانی، خزری و خلیج عمانی بودند. تیره‌‌های اویارسلام (cyperaceae)، گندمیان (poaceae) و اوواش (potamogetonaceae) به ترتیب دارای بیشترین تعداد گونه در بین تیره‌‌های شناسایی شده بودند. گیاهان نم‌‌پسند، پای‌‌آبی و غوطه‌‌ور نیز به ترتیب بیشترین تعداد گونه در هر فرم‌‌رویشی را به خود اختصاص دادند. در مجموع 6 جامعه از گیاهان آبزی شناسایی گردید که جوامع پده (populus euphratica olivier) و گز (tamarix passerinoides delile) از گیاهان نم‌‌پسند، جوامع نی (phragmites australis (cav.) steud.)، لوئی (typha domingensis pers.)، و پیزر (schoenoplectus litoralis (schrad.) palla) از گیاهان پای‌‌آبی و جامعه اوواش (potamogeton nodosus poir.) از گیاهان غوطه‌‌ور بودند. جوامع نم‌‌پسند در خاکهای شنی، جوامع پای‌‌آبی در بسترهایی با رسوبات نرم و عمیق و با سرعت جریان متوسط تا آرام و جوامع غوطه‌‌ور در بسترهایی با رسوبات نرم و عمیق، جریان‌‌های بسیار آرام و در حمایت گیاهان پای‌‌آبی رویش داشتند. 

phytosociology of aquatic macrophytes in maroon and kheyrabad rivers, two subtropical rivers in behbahan, khuzestan

proper management and optimum utilization of river ecosystems need to understand the main components of these ecosystems, especially the aquatic plants and their communities. for this purpose, aquatic plant vegetation of maroon and kheyrabad rivers was studied in khuzestan province along the longitudinal and transverse transects in 12 different sites of the studied rivers. plant communities were distinguished according to the life forms of dominant species and their habitat conditions were recorded. the results showed 36 aquatic species of 17 plant families, of which 20 species were common elements of irano-turanian, caspian, and khalij-ommanian elements. families of cyperaceae, poaceae, and potamogetonaceae had the most species numbers among identified families, respectively. the amphibious, emergent, and submerged plants were also the dominant life forms of riverine aquatics, respectively. according to the dominant life forms of studied aquatic plants and their environmental condition, six aquatic plant communities were identified, including two communities of amphibious plants (popolus euphratica and tamarix passerinoides), three communities of emergent plants (phragmites australis, thypha domengensis, and holoshcoenus littoralis) and one community of submerged plants (potammogeton nodosus). amphibious communities are established on sandy soils, emergent communities on fine and relatively deep sediments with medium to slow water velocity, and submerged communities on fine and relatively deep sediments with very calm currents and also in support of emergent plants.