بررسی شاخص مطلوبیت زیستگاه گاوماهی ponticola cyrius در رودخانه تجن (محدوده سد شهید رجایی تا دوراهی تاکام)

در کاربری اراضی، شناخت بوم سازگان و شناسایی دقیق عوامل موثر بر تداوم فرد یا جامعه ضروری به نظر می رسد و بدون این اطلاعات مدیریت زیستگاه بر پایه حدس و گمان استوار بوده و منجر به شکست خواهد شد. مطالعه حاضر با هدف بررسی شاخص مطلوبیت زیستگاه گاوماهی کورا (ponticola cyrius) در 15 کیلومتر از مسیر اصلی رودخانه ی تجن (محدوده سد شهید رجایی تا دوراهی تاکام) انجام شد. پارامترهای محیطی رودخانه شامل دما، اکسیژن محلول، هدایت الکتریکی، ph، عرض، عمق، ارتفاع از سطح دریا، شیب، قطر سنگهای بستر، سرعت جریان آب، نوع پوشش گیاهی و میزان سایه در تمامی ایستگاه ها ثبت شد. نمونه های ماهی به کمک دستگاه الکتروشوکر در هر ایستگاه صید و شمارش شدند. نتایج نشان داد که مطلوب ترین زیستگاه برای گاوماهی کورا، ایستگاه دوم (ناحیه بالادست) بود و پارامترهایی نظیر میزان اکسیژن محلول، کل مواد جامد محلول و عمق رودخانه بیشترین نقش را در بالا بودن شاخص مطلوبیت در این ایستگاه داشتند. همچنین پوشش گیاهی از نوع بوته و درختچه، میزان سایه 40 تا 71 درصد و بستر سنگ فرشی در زیستگاه انتخابی گاوماهی مشاهده شد. بر اساس نتایج این تحقیق و با توجه به کم تحرکی و وجود باله شکمی مکنده، زیستگاه مطلوب این گونه بسترهای با ذرات متوسط (قطر 15 سانتی متر) و سرعت جریان آب کمتر از 0.5 متر بر ثانیه میباشد.

Evaluation of Habitat Suitability Index for Goby, Ponticola cyrius, in Tajan River (Shahid Rajai dam area to crossroad Takam)

In control of lands, the assemblage and determination of effective factors on survival are necessary. The management of habitat is based on speculation and becomes a failure without the information. This study was done to survey the habitat suitability index of the Kura goby (Ponticola cyrius) in the Tajan River. For this purpose, samples were taken during a month from December to January 2014, at 15 stations in Tajan River from the highest point accessible to Crossroads Takam, and then triggering samples were counted. The environmental factors such as temperature, dissolved oxygen, electrical conductivity, pH, width, depth, altitude, slope, diagonal of substrate stones, water velocity, type of cover, and the measure of shadow were recorded in each station. Specimens of fish were caught by electrofishing at each station and were counted. Habitat suitability index was calculated for each. The results showed that the second station (upstream part) is the most favorable habitat for Kura goby, and some parameters such as dissolved oxygen, total dissolved solids, and depth of the river have the key role in the high habitat suitability index of the second station. Also, vegetation cover of bushes and shrubs, 40 to 71 percent of shadow, and the cobblestone bed were observed in habitat selection of Kura goby. According to the results of this study and due to the lack of mobility and the presence of ventral fin, the desirable habitat for this species is rubble beds (diameter 15 cm) and the flow rate of water is less than 0.5 m/s.