بررسی تاثیر سیلاب‌های بهاری بر شاخص‌های تنوع زیستی بزرگ ‌بی‌مهرگان کف زی در رودخانه چالوس استان مازندران

این مطالعه با هدف بررسی شاخص‌های تنوع زیستی بزرگ بی‌مهرگان کف زی در رودخانه چالوس استان مازندران و تاثیر سیلاب‌های بهاری بر این شاخص‌ها طی بهار و تابستان 1394 صورت گرفت. پارامترهای محیطی شامل دبی روزانه در سال آبی 94-93، دما، اکسیژن محلول، نیترات، فسفات، ph، tds و ec در 9 ایستگاه در سرشاخه‌ها و کانال اصلی رودخانه اندازه‌گیری شد. بزرگ بی‌مهرگان کف زی به‌وسیله سوربر سمپلر در هر ایستگاه جمع‌آوری، شناسایی و شمارش گردیدند. نتایج حاکی از آن بود که مقادیر شاخص های زیستی ept، ept/chironomidae، aspt، hfbi، تنوع شاننوینر و سیمپسون تفاوت معنی داری بین دو فصل نشان دادند (p<0.05). از بین پارامترهای محیطی در هر دو فصل میزان دبی بیشترین همبستگی معنی‌دار و منفی را با شاخص‌های زیستی داشت (p <0.01). ضمن اینکه مقادیر نیترات و فسفات با شاخص‌های زیستی بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌‌داری را نشان دادند. بر اساس نتایج آنالیز افزونگی، پارامترهای محیطی دما، اکسیژن، نیترات و ph در فصل بهار و پارامتر دبی در فصل تابستان به‌عنوان مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار بوده‌اند. طبق نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق، سیلاب‌های بهاری به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم، با تاثیر بر سایر پارامترهای محیطی مثل اکسیژن محلول و ph، بر شاخص‌های زیستی بزرگ بی‌مهرگان کف زی در رودخانه چالوس موثر بوده‌اند. به‌طورکلی، تغییرات پی‌درپی دما، بارندگی و شرایط هیدرولوژی رودخانه ها روی موجودات زنده رودخانه تاثیر داشته، اما ممکن است نسبت به سیلاب ها بسیار جزئی باشند.