ظهور نظام حقوقی اسلام و تاثیر آن بر هزینه های انعقاد قرارداد در شبه جزیره عربستان (مقدمه ای بر تحلیل اقتصادی تاریخ فقه)

وجود یک نظام حقوقی مشخص که حقوق مالکیت و حقوق قراردادها را به خوبیتعریف نماید میتواند نقش مهمی در کاهش هزینههای انعقاد قرارداد داشته باشد.شمال شبه جزیره عربستان در روزگار پیش از ظهور اسلام فاقد قانون مالکیت وقانون قراردادها و در نتیجه یک نظام حقوقی مشخص بود و همین امر هزینههایانعقاد قرارداد را در وضعیت نامساعدی قرار میداد. هجرت پیامبر(ص) به مدینهزمینههای مناسبی را برای معرفی آموزههای حقوقی اسلام ایجاد کرد. البته این سوالمطرح است که با توجه به منع کتابت حدیث و مکتوب نشدن تعالیم حقوقی اسلامدر سده اول هجری، آیا مجموعه تعالیم حقوقی اسلام میتوانست نقش یک نظامحقوقی را در کاهش هزینههای انعقاد قرارداد ایفا نماید. چنانکه در پاسخ نشانخواهیم داد مکتوب بودن آیات الاحکام و نیز حضور کبار و صغار صحابه که خودمستقیماً و یا با یک واسطه از تعالیم حقوقی اسلام آگاهی یافته بودند و نیز نقشآنان در اداره دادگاهها میتوانست تا حدود زیادی خلا مذکور را پر نماید. به علاوهتعالیم مذکور گستره وسیعی از مسایل حقوقی به ویژه مسایل مرتبط با حقوقمالکیت و حقوق قراردادها را در بر میگرفت. بدین ترتیب با توجه به مجموعهاسلام نظام حقوقی » شواهد و مدارک تاریخی و فقهی میتوانیم این فرضیه را کهرد نماییم. « مشخصی را طراحی و معرفی نکرده ب