مفهوم و کاربرد روش استقراء در تدوین نظریه‌های اقتصاد اسلامی

روش استقراء به عنوان یکی از مهم‌ترین روش‌های عام نظریه‌پردازی در حوزه علوم انسانی از جمله کاربردی‌ترین روش‌های استراتژیک منابع اطلاعاتی نظریه‌پردازی در این حوزه محسوب می‌شود. چارچوب‌های متعددی در تحقیقات مختلف به جهت شناسایی و دسته‌بندی مفهوم و کاربرد روش استقراء در پژوهش‌ها به آن اشاره شده است، اما پژوهشی که به‌طور منظم و سیستماتیک به بررسی جایگاه و روش استقراء در اقتصاد اسلامی پرداخته باشد وجود نداشته و در مواردی دارای نقص‌های متعدد ساختاری، شکلی و محتوایی هستند. در این ارتباط، هدف پژوهش حاضر بررسی مفهوم و کاربرد روش استقراء در تدوین نظریه‌های اقتصادی است. مقاله با کمک گرفتن از روش تحلیل متون و روش عقلی و با استفاده از تکنیک پژوهش کتابخانه‌ای انجام شده است. بنابر فرضیه مقاله روش استقراء در صورت برخورداری از فهم صحیح مبانی کاربردی آن می‌تواند به عنوان یکی از منابع در زمینه نظریه‌پردازی در اقتصاد اسلامی محسوب شود. نتایج مطالعه حاضر نشان می‌دهد رویکرد استقرایی به‌عنوان یکی از روش‌های عمومی نظریه‌پردازی، مجموعه‌ای از روش‌های سیستماتیک را برای تجزیه و تحلیل داده‌های کیفی و کمی فراهم کرده و می‌تواند یافته‌های قابل اعتماد و معتبری را در حوزه علم اقتصاد تولید کند، امری که در دیگر روش‌های عام نظریه‌پردازی در حوزه علوم انسانی کمتر دیده می‌شود.

the concept and application of induction method in formulating theories of islamic economics

as a prominent general theory method in humanities, the induction method is one of the most practical strategic methods of information sources for theorizing in this field. numerous frameworks have been mentioned in various research studies to identify and categorize the concept and application of the induction method. still, no research has systematically and systematically examined the position and method of induction in islamic economics, and in some cases, it has led to several structural, form, and content problems. in this regard, this study aims to investigate the concept and application of the induction method in the development of economic theories. the article has been done with the help of text analysis, rational, and library research techniques. according to the hypothesis of the article, if it has a correct understanding of its practical principles, the method of induction can be considered as one of the sources in the field of theorizing in islamic economics. the results of the present study show that the inductive approach, as a general method of theorizing, provides a set of systematic methods for analyzing qualitative and quantitative data. moreover, it can produce reliable and valid findings in economics and other general methods, which is less common in theorizing in humanities.