بررسی جایگاه انسان اقتصادی در اقتصاد متعارف

مقاله حاضر سعی در معرفی و تامل روی مفهوم مهم انسان اقتصادی در اقتصاد نئو‌کلاسیک دارد و زوایای مختلف آن را معرفی و نقد می‌کند. پژوهش حاضر به‌دنبال بررسی و نقد مفهوم انسان اقتصادی و برخی تعارضات آن با اقتصاد اسلامی است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که نگاه نئوکلاسیکی به انسان با مبانی ارزشی و واقعیت‌های جوامع مختلف سازگار و منطبق نیست. بررسی مبانی فلسفی فردگرایی و لذت‌گرایی در مکتب لیبرالیسم علاوه بر این‌که با مبانی اقتصاد اسلامی سازگار نیست و توسط اندیشمندان مسلمان نقد شده است، مورد انتقاد دانشمندان غربی نیز می‌باشد. لذا هدف از پژوهش حاضر، تامل و تعمق بیشتر روی این مفهوم کلیدی است که در متون درسی ما به‌سرعت از روی آن عبور می‌شود و نفع شخصی و حداکثر کردن سود جزو اصول مسلّم دانش اقتصاد متعارف به دانش‌پژوهان معرفی می‌شود. مفاهیمی مثل لذت‌گرایی، فردگرایی و نفع شخصی تعریف و نقد شده‌اند.

An Examination of the Position of Economic Man in Mainstream Economics

The present article attempts to introduce and contemplate the important concept of economic man in neoclassical economics and introduces and criticizes various angles. The present study seeks to examine and criticize the concept of economic man and some of its contradictions with Islamic economics. Findings of the research indicate that the neoclassical approach to human beings is not consistent with the foundations of values and the realities of different societies. The study of the philosophical foundations of individualism and hedonism in the school of liberalism, in addition to being incompatible with the foundations of Islamic economics and criticized not only by Muslim scholars but also criticized by Western scholars. Therefore, the purpose of this study is to reflect on this key concept that passes through our textbooks quickly, and personal benefits and maximization of profits are introduced into scholarship as one of the fundamental principles of the science of mainstream economics. Concepts such as hedonism, individualism, and personal interest are defined and criticized.