بررسی ابزار‌های سیاستی حمایت از نوآوری باز در شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران

جریان مستمر نوآوری فراتر از مرزهای بنگاه برای تبادل ایده و همکاری های نوآورانه و فناورانه با ظهور مفهوم نوآوری باز در دو دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته و کشورهای مختلف نیز قوانین و برنامه های سیاستی برای حمایت از فعالیت های مرتبط با نوآوری باز توسط شرکت های دانش بنیان و نوآور را طراحی و پیاده سازی نموده اند. در این مقاله تجربه پیاده‌سازی سیاست‌های نوآوری باز در قانون دانش بنیان - مهم‌ترین برنامه‌ سیاستی ایران در دهه 1390 شمسی برای حمایت از بنگاه‌های نوآور و دارای توانمندی فناورانه - در بازه زمانی سال‌های 1391 تا 1401 مورد بررسی قرار می‌گیرد. با استفاده از روش تحقیق کیفی، داده‌های جمع آوری شده در 15 مصاحبه نیمه ساختاریافته و اسناد مرتبط با 10 ابزار سیاستی نوآوری باز (شامل ابزارهای درون‌سو، برون‌سو و دوسویه) در قانون یاد شده مورد تحلیل محتوا قرار گرفت. بر اساس یافته‌ها، دو ابزار رویدادها و شبکه‌ها و رفع نیاز‌های فناورانه شرکت‌های بزرگ در به‌هم رسانی و تبادل دانش و ایده میان طرف عرضه و تقاضا، عملکرد و کاربرد گسترده‌تری دارند. به علاوه، در مقایسه با ابزارهای نوآوری باز در تجارب موفق بین‌المللی، ابزارهای خلق و انتشار دانش، توسعه سرمایه انسانی و همکاری‌های پژوهشی مشترک به صورت محدودتر در ایران مورد حمایت سیاستی دولت قرار گرفته است. لزوم پیاده‌سازی سازوکار ارزیابی ابزارهای سیاستی نوآوری باز، هماهنگی بین‌دستگاهی درون دولت برای حمایت از نوآوری باز، تشویق شرکت‌های بزرگ دولتی برای مشارکت در نوآوری باز از مهم‌ترین دلالت‌های اجرایی یافته‌های این مقاله محسوب می‌شود.

investigating the open innovation policy tools aimed at supporting iranian new technology-based firms

with the emergence of open innovation in the past two decades, a continuous flow of innovation beyond a firm’s boundaries is considered for idea exchange and innovative & technological collaboration. variouscountries have developed and enforced laws and policies to support open innovation activities. in this paper, we investigate the implementation experience, performance, and challenges of open innovation tools under the law for supporting new technology-based firms (ntbfs) from 2012 to 2022. this law is the most important national initiative for supporting innovative and technologically capable firms entailing more than 110tools – of which 10 tools are dedicated to supporting open innovation and we focus on them in this paper. by adopting a qualitative research method and we conducted a content analysis of data gathered fromsemi-structured interviews, reports, and documents pertinent to open innovation (inbound, outbound, and coupled) tools. our findings reveal that events and networks and meeting the technological needs of largecompanies are the two tools with higher influence on performance in match-making and the exchange of ideas and knowledge among ntbfs.compared to international experiences, the creation and diffusion ofknowledge and joint research are less supported tools in iran. assessing open innovation tools, policy-level open innovation coordination, and encouraging large public firms toward engaging in open innovation, arethe key practical and theoretical implications of this paper.