شناسایی و تحلیل ابعاد توسعه کارآفرینی دیجیتال و ارائه مدلی برای آن در شرکت‌های دانش بنیان کوچک و متوسط

کارآفرینی دیجیتال، شیوه جدید کسب‌وکار است که زمینه را برای توسعه اقتصادی در کشورهای درحال‌توسعه فراهم می‌کند و به فراخور شیوع کووید19 نیز ضرورت توسعه آن تسریع شده است. از سوی دیگر توسعه کسب‌و‌کارهای کارآفرینانه دیجیتالی در ایران نسبتاً کند است و تاکنون پژوهشی به‌صورت جامع، ابعاد توسعه این نوع کسب‌وکارها را بررسی نکرده است. براین‌اساس هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل ابعاد توسعه کارآفرینی دیجیتال در شرکت‌های دانش‌بنیان کوچک و متوسط و ارائه مدلی برای آن می‌باشد. در این پژوهش با مطالعه پیشینه موضوع و مصاحبه نیمه‌ساختاریافته، ابتدا 147 کُد مربوط به توسعه کارآفرینی دیجیتال شناسایی شده است و سپس با تکیه‌بر روش ‌کیفی تحلیل مضمون، کُدها در قالب 29 مضمون پایه و 7 مضمون سازمان‌دهنده طبقه‌بندی شده‌اند. در ادامه با به‌کارگیری مدل‌سازی ساختاری تفسیری، مضامین مدل‌سازی شده‌اند و درنتیجه مدل نهایی در سه سطح زمینه‌ای، ساختاری و محتوایی قرار گرفته‌اند. درنهایت نیز مدل پیشنهادی با روش تحلیل عاملی تاییدی در مدل‌سازی معادلات ساختاری تائید شده‌ است. براساس یافته‌های پژوهش، از میان 7 عامل اثربخش در توسعه کارآفرینی دیجیتال، عوامل بُعد ساختاری و عوامل بُعد زمینه‌ای به ترتیب بیشترین تاثیرپذیری و تاثیرگذاری را داشته‌اند و درنتیجه از نقشی کلیدی در توسعه کارآفرینی دیجیتال در شرکت‌های دانش‌بنیان کوچک و متوسط برخوردار می‌باشند.

Identification and analysis of the dimensions of digital entrepreneurship development and provision of its model for knowledgebased SMEs

Digital entrepreneurship is a new way of doing business that paves the way for economic development in developing countries, and the need for its development has accelerated in line with the prevalence of Covid19. On the other hand, the development of digital entrepreneurial businesses in Iran is relatively slow and so far a comprehensive study has not examined the dimensions of the development of such businesses. Therefore, the purpose of this study is to identify and analyze the dimensions of digital entrepreneurship development in small and mediumsized knowledgebased firms and develop a model for it. In this research, first, by literature review and semistructured interviews, 147 codes related to digital entrepreneurship development have been identified. Then the codes have been classified into 29 basic themes and 7 organizing themes through qualitative content analysis and the themes are classified into three levels (contextual, structural, and content) using interpretive structural modeling. Finally, the proposed model has been confirmed by confirmatory factor analysis in structural equation modeling. According to the research findings, among the 7 effective factors in the development of digital entrepreneurship, structural and contextual factors are the most influential and impressionable factors, respectively, and therefore have a key role in the development of digital entrepreneurship in small and mediumsized knowledgebased firms.