خشونت هویتی و سیر تطور اندیشه های جهادی- تکفیری در خاورمیانه(2015-1980)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
میریوسفی علیرضا ,غریبی حسین
|
|
منبع
|
سياست جهاني - 1395 - دوره : 5 - شماره : 1 - صفحه:147 -176
|
|
چکیده
|
ظهور جریان های جهادیتکفیری بعنوان قرائتی سیاسی از اسلام سلفی، تحولات عظیمی را در منطقه شکل داده اند. در دهه 80 میلادی موج اولیه این جریانات جدید از ائتلاف وهابی های عربستان سعودی در غرب و جریان های بنیادگرای اسلامی عربی در شرق دنیای عرب بر علیه اشغال افغانستان شکل گرفت. حوالی خروج نیروهای شوروی سابق از افغانستان، القاعده بعنوان موج دوم گروه های جهادیتکفیری اعلام موجودیت نمود. بعد از اشغال عراق در سال 2003، موج سوم گروه های تکفیری تشکیل و وارد مرحله جدیدی از حیات سیاسینظامی خود گردیدند. انقلاب های عربی به احیای این جریانات و ایجاد موج چهارم گروه های تکفیری در عراق و سوریه انجامید که داعش یا خلافت اسلامی مهمترین نماینده آن است. در این مقاله سعی گردیده است با بررسی این سیر تطور و تغییرات ایدئولوژیک، عوامل ساختاری اجتماعی، سیاسی و به ویژه هویتی ناشی از عوامل داخلی یا دخالت خارجی که به تقویت خشونت و تسهیل عضوگیری گروه های تکفیری و همچنین تغییر دیدگاه های آنها انجامیده است، مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا با بهره گیری از مفاهیم تئوری «خشونت ساختاری» و «خشونت هویتی» و همینطور «امپریالیسم ساختاری» یوهان گالتونگ به عوامل تشدید کننده این نوع از خشونت با تکیه بر مباحث هویتی و ساختاری از جمله چگونگی ساخت مفاهیم «ما» در مقابل «دیگری» و تشدید بحران های ناشی از خشونت هویتی و نیز نقش تحریک خارجی در آن پرداخته ایم.
|
|
کلیدواژه
|
خاورمیانه، تکفیری، داعش، خشونت ساختاری، خشونت هویتی
|
|
آدرس
|
دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی, گروه مطالعات خاورمیانه, ایران, دانشگاه اف یو برلین, آلمان
|
|
پست الکترونیکی
|
hgharibi@yaho.com
|
|
|
|
|
|
|