تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقه‌ای ایران در دولت یازدهم: خوانشی بر واکنش عربستان به آن

تغییر معادلات قدرت در سطح جهانی بر تغییر ماهیت سیاست خارجی ایران در منطقه خاورمیانه، تاثیری بسزا داشته و در سال‌های بعد از 2013 و در نتیجه انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران، قدرت نرم به طور رسمی در دستور کار تهران قرار گرفت، اما این امر، در سطح منطقه‌ای با واکنش قدرت‌های منطقه و به طور خاص عربستان سعودی روبرو شد. در همین راستا، مساله قابل‌طرح در مقاله حاضر این است که «به‌کارگیری قدرت نرم در سیاست منطقه‌ای ایران در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی در قالب چه مولفه‌هایی طرح و واکنش‌های عربستان به عنوان مهم‌ترین رقیب منطقه‌ای ایران به این تحول مفهومی قدرت ایران چه بوده است؟» عربستان سعودی در ابتدای امر در برابر قدرت نرم دولت روحانی رویکردی مثبت نشان داد، اما به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در آمریکا از یک سو و بحث آتش‌زدن سفارت این کشور در تهران به عواملی برای تقابل همه‌جانبه این کشور با سیاست خارجی دولت روحانی در منطقه تبدیل شد. در نتیجه شاهد هستیم که عربستان مجموعه‌ای همراه با فشارهای ترامپ علیه ایران، تقابل نیابتی با ایران در یمن، سوریه، عراق و بحرین و نیز تلاش برای ایجاد ائتلاف «ناتو عربی» را برای تضعیف قدرت نرم دولت روحانی به کار گرفته است.

Evolution of the Concept of Power in Iran’s Regional Policy in the 11th Government:A Reading on the Saudi Arabia Response to it

Changing power equations at a global level has had a profound effect on changing the nature of Iran’s foreign policy in the Middle East. In the years since 2013, with the election of Hassan Rouhani as Iran’s president, Soft Power has officially been on the agenda in Tehran. However, at the regional level, this was accompanied by a reaction from regional powers, and in particular Saudi Arabia. In this regard, the question raised in the present article is: What has been the application of soft power in Iranian regional politics under Hassan Rouhani in terms of what components of Saudi Arabia’s plan and reactions have been Iran’s most important regional competitor to this Iranian soft power transformation?” Saudi Arabia initially showed a positive attitude towards Iran’s soft power under President Hassan Rouhani. However, Donald Trump’s rise to power on the one hand and the Saudi embassy’s fire in Tehran have become factors in the country’s comprehensive confrontation with Rouhani’s foreign policy in the region. As a result, we can see that Saudi Arabia has come under pressure from Trump against Iran. Predictive confrontation with Iran led Yemen, Syria, Iraq, and Bahrain. Efforts have also been made to create a NATOArab coalition to undermine the soft power of the Rouhani government.