‏ تحول سیاست امنیتی ژاپن: از صلح جویی منفعلانه به کنشگری فعالانه ‏

پویایی و پیش‌بینی‌ناپذیری یکی از ویژگی‌های انکارناپذیر سیاست بین‌المللی است و همین مسئله در سیاست خارجی دولت‌ها نیز به‌وضوح قابل‌رویت است. در همین راستا شاید بتوان سیاست خارجی ژاپن را به‌عنوان یک نمونه از سیاست خارجی پویا و در حال تغییر مورداشاره قرارداد. شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم منجر به تحولات عظیم درصحنه سیاست خارجی این کشور شد و وضعیت امنیتی آن را به‌طور کامل تغییر داد. به‌مرورزمان و به‌ویژه بعد از جنگ سرد ما شاهد آن هستیم که سیاست‌ امنیتی این کشور دچار فرازوفرودهای بسیاری شده و گاه رفتار متناقضی از خود نشان داده است؛ رفتاری که به تعبیر پیترکاتزنشین به «اسکیزوفرنی در سیاست خارجی» شباهت دارد. همین رفتار متناقض ژاپن باعث شده است که سیاست خارجی ژاپن به یک معما تبدیل‌شده و درک آن سخت شود. در این مقاله ابتدا تلاش می‌شود تا تغییرات طولانی‌مدت در سیاست خارجی ژاپن از دوره بعد جنگ جهانی دوم تا سال 2018 میلادی بررسی‌ و به این سوال پاسخ داده شود که هویت امنیتی ژاپن از سال 1945 تاکنون (2018) چه فرایندی را طی کرده است؟ در راستای پاسخ به این سوال دوره‌های سیاست خارجی ژاپن به سه دوره زمانی 1945 تا 1990، 1990 تا 2001 و 2001 تا 2018 تقسیم‌شده و استدلال می‌شود که در طی دوره پس از جنگ جهانی دوم ژاپن از یک دولت صلح‌طلب منفعل به یک دولت صلح‌طلب فعال تبدیل‌شده است. روش پژوهش پیش رو توصیفی –تحلیلی بوده و با تکیه‌بر منابع کتابخانه‌ای انجام می‌شود.