اصلاحات ارضی ایران و پیامدهای منطقه‌ای آن (مطالعه موردی شورش خوانین بویراحمد در منطقه کهگیلویه و بویراحمد، از زمستان 1341 تا بهار 1342)

اجرای قانون اصلاحات ارضی در سال 1341، علی‌رغم نقائص فراوان، در نخستین گام، لغو نظام زمین‌داری سنتی و روابط ارباب ـ رعیتی را به دنبال داشت. تقسیم اجباری زمین و، به تبع آن، از دست رفتنِ منابع قدرت سیاسی، اجتماعی و اقتصادیِ مالک و رئیس ایل باعث شد تا در برخی از مناطق جنوب، از جمله منطقه بویراحمد، که همچنان مناسبات کهن ایلی حکمفرما بود، مالکان سنتی اقدام به شورش کنند. مقاله حاضر بر آن است، که با روش اسنادی ـ کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، شورش دو تن از مالکان سنتی، در منطقه بویراحمد، به نام‌های عبدالله ضرغامپور و ناصر طاهری، را بررسی و ماهیت شورش آنها را اثبات کند. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که دلیل این شورش‌ها از ابتدا مقاومت خوانین در برابر اصلاحات ارضی بوده که در مراحل آخر، اشخاصی با رویکرد مذهبی نیز در این جریان شرکت کردند.

Territorial Reformations in Iran and Its Zonal Consequences (Case Study of Boyer Ahmad khans’ Riot From Winter 1341 To Spring 1342)

Performance of territorial reformations rule in 1341, despite abundant defects, at the first step, caused the traditional territorial system and lordserf relation to be resolved. In this process, compulsory land division and as a result of it, the lost of the political, social and economic powers of the land owner and leader of the tribe led to the riot of some traditional owners in some southern regions, including Boyer Ahmad province where the ancient tribal relations were still prevailed. The present paper, through utilizing librarydocumentary method and adopting descriptiveanalytic approach, intends to examine the revolt of two persons of these traditional owners who were called Abdollah Zarghampour and Naser Taheri and to prove the nature of this riot. The findings of the research suggest that, from the very beginning, the nature of the riot was khans’ opposition against territorial reformations, and however, at final stages of the revolt, particular groups of people with religious beliefs participated in this uproar, but this event didn’t change its nature.