نقش محال ثلاث، به مرکزیت تنکابن، در دوره اول جنبش جنگل

در جریان جنگ جهانی اول، هیئت اتحاد اسلام جنبش جنگل، برای مقابله با بیگانگان، حفظ استقلال کشور و رعایت اصول مشروطیت و شعائر اسلامی، در گیلان تشکیل شد. در این زمان، به خاطر ضعف کابینه‌های دولت و اشغال ایران و همچنین ضعف و بدبینی دولتمردان محلی در محال ثلاث (مازندران غربی)، عده‌ای از سران مشروطه سابق چون سالار فاتح، به قصد تضعیف خاندان خلعتبری و کسب قدرت در محال ثلاث، با جنبش اتحاد اسلام جنگل همکاری کردند و فعالیت جنبش جنگل به این منطقه کشیده شد. این پژوهش در پی پاسخگویی به این مسئله است که محال ثلاث، به مرکزیت تنکابن، چه نقشی در دوره اول جنبش جنگل داشته است؟ به دنبال آن این فرضیه مطرح می‌گردد که محال ثلاث در تشکیل و تضعیف اتحاد اسلام جنبش جنگل تاثیرگذار بوده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، با تغییر سیاست انگلیس در ایران و روی کار آمدن کابینه وثوق‌الدوله و حمایتش از مخالفین جنبش جنگل و همچنین تسلیم شدن برخی از سران جنبش اتحاد اسلام جنگل، تاکتیک نامناسب عقب‌نشینی به سمت محال ثلاث، به‌ خصوص تنکابن و عدم شناخت صحیح منطقه، سبب نابودی اتحاد اسلام جنبش جنگل در دوره اول شد.