بنیاد‌ها و تحول اندیشه غالیانه صفویان، از شیخ جنید تا شاه اسماعیل «نقش آیین‌های اهل‌حق (کاکه‌یی)، علویان و شبک»

طریقت صفوی در طول حیات خود تحولات دینی متمایزی را تجربه نمود. تحولات و تطورات اندیشه دینی طریقت صفوی، از شیخ جنید تا شاه اسماعیل، موضوع بررسی این مقاله است. این پژوهش با تکیه بر منابع دوره صفوی و منابع دینی آیین‌های مورد مطالعه و با رویکرد توصیفی – تحلیلی، چگونگی تحول اندیشه دینی طریقت صفوی را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. می‌توان گفت همه پژوهش‌‌ها و تحقیقات جدید، دوره نوین اندیشه صفویان را تایید می‌کنند، منتها اختلاف در منشا، آغاز و چگونگی تحول این دوره جدید است. بنابراین موضوع اصلی این پژوهش، بررسی چگونگی سیر این تحول، منشا و نتایج برآمده از آن است. در این پژوهش نشان داده شده که تحولات صورت گرفته طریقت صفوی، از دوره شیخ جنید تا شاه اسماعیل، تحت تاثیر آیین‌های اهل حق (کاکه‌یی)، شبک و علویان بوده است.