وضعیت اقتصادی و تجاری آذربایجان در قرن چهارم‌ هجری

آذربایجان علی‌رغم آنکه به لحاظ سیاسی در قرن چهارم هجری اوضاع ناآرامی را سپری می کرد، اما به سبب غنای منابع طبیعی و انسانی، موقعیت استراتژیک، آبادانی شهرها، راه ها و روستاها از رونق اقتصادی برخوردار بود.این پژوهش بر آن است که با تکِیه بر داده های تاریخی و جغرافیایی و با روش توصیفیتحلیلی، علل رونق اقتصادی  آذربایجان را در شرایط سیاسی مذکور بررسی نماید. یافته‌هایی که با تمرکز برمحصولات تولیدی، راه‌های تجاری، بازارها، نظام پولی و صادرات به دست آمد، حاکی از آن است که با توجه به قدرت گرفتن امرای محلی در آذریایجان و اتخاذ سیاست های مستقل، ضرب سکه، سهل‌گیری در دریافت مالیات، موجبات رشد اقتصاد مردمی آذربایجان فراهم آمد. تولیدات کشاورزی، دامی و صنعتی افزایش یافت و با ایجاد بازارهای بین‌المللی و عرضه کالاهای متنوع در آنها و صادرات به سایر بلاد، آذربایجان سهم مهمی در اقتصاد قرن چهارم هجری ایفا نمود.

Economic and Trade Situation of Azerbaijan in the 4th Century AH

Although Azerbaijan was in a state of political turmoil in the fourth century AH, it enjoyed economic prosperity due to its rich natural and human resources, strategic location, and the development of cities, roads, and villages. This survey intends to study the causes of economic prosperity of Azerbaijan in the mentioned political conditions by focusing on historical data by descriptiveanalytical method with a focus on production and trade. The findings show that with the decline of the Abbasid caliphate and the rise of independent and semiindependent rulers in Azerbaijan and the occurrence of civil and foreign wars and the consequent destruction of cities and villages that imposed costs on the people, but by adopting Independent fiscal policies and negligence on the part of the people led to the growth of the popular economy, increased diversity of agricultural, livestock and industrial products, expansion of trade, prosperity of exports and development of the Azerbaijan economy.