بررسی اوضاع مذهبی کرمان در دوره قراختایی (620-704ق)

ایالتِ کرمان از اوایل دهه سوم قرن هفتم هجری توسط بُراقِ حاجب، فتح شده و تا اوایل قرن هشتم هجری تحت تسلّط این حاکم قراختایی و جانشینانش قرار داشت. کاردانی بُراق و برخی از جانشینانش نه تنها ثبات سیاسی کرمان را حفظ نمود بلکه در طول بیش از هشت دهه دوام این حکومت، تاثیراتی نیز در سایر حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و به‌ویژه مذهبی کرمان داشت. پژوهش حاضر، با کاربرد روش تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، بر آن است تا در گام نخست نوع رویکرد مذهبی حاکمان قراختایی را مورد واکاوی قرار داده و در دومین گام وضعیت مذهبی کرمان هم‌زمان با حاکمیت آنان را تشریح نماید. از همین رو پرسش اصلی نوشتار حاضر عبارت است از اینکه: حکّامِ قراختایی کرمان چه رویکرد مذهبی داشتند و جایگاه مذاهب مختلف در کرمان هم‌زمان با حکومت آنان چگونه بود؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است حاکمان قراختاییِ کرمان اگرچه دارای خاستگاهی غیرایرانی و غیرمسلمان (بودایی) بودند امّا با ورود به کرمان در حوالی سال‌های 619-620ق و پایه ریزی حکومت خود در این سرزمینِ جدید، زیرکانه رویکردی تازه را در حوزه های مختلف سیاسی و به‌ویژه مذهبی در پیش گرفتند. امری که موجبات دوام هر چه بیشتر حکومت آنها در درون فرهنگ ایرانی  اسلامی را فراهم ساخت.

An Investigation of the Religious Situation of Kermanin the Qara-Khitai Period (1223-1305 AD)

The province of Kerman was conquered by the Baraq Hajib and from the early third decade of the seventh century AH and was under the control of this ruler and his successors until the early eighth century. The tact of Baraq Hajib and some of its successors not only maintained Kerman’s political stability, but also influenced other social, cultural, and religious spheres for more than eight decades. The present study is an analytical method using library resources to analyze the religious approach of the QaraKhitai rulers in the first step and to explain the religious status of Kerman at the same time as their second step. Therefore, the main question of this article is: What was the religious approach of Kerman QaraKhitai rulers and what was the position of different religions in Kerman at the same time as their rule? The findings of the study indicate that the Kerman QaraKhitai rulers, although having nonIranian and nonMuslim (Buddhist) origins, came to Kerman around 619620 AH (12221223 AD) and shrewdly established a new approach to this new territory. Various political and especially religious ones followed. This made their rule more sustainable within IranianIslamic culture.