تحلیل نقش سیاسی نظامی کهگیلویه در دوره صفوی

ایالت کهگیلویه در روزگار صفوی (907-1135ق) یکی از ایالات مهم و از بیگلربیگی‌ها محسوب می‌شد و حاکم‌نشین‌های متعددی از جمله حویزه، دزفول و بصره در زمره آن قرار داشت. محدوده جغرافیایی آن از شهر امروزی یاسوج آغاز و به سواحل خلیج فارس در بندر دیلم ختم و مناطقی چون بهبهان و رامهرمز را شامل می‌شد. پادشاهان صفوی همواره برای این ایالت اهمّیت و اعتباری ویژه قائل بودند. بخش عمده این توجه ناشی از موقعیت سوق‌الجیشی و توان نظامی آن بود. همچنین از طریق این ایالت امنیت خلیج فارس تامین می‌شد. همین وضعیت سبب گردید تا نزدیک به یک قرن حاکمیت و فرمانروایی ایالت کهگیلویه به سران قدرتمند و متنفذ ایل افشار واگذار گردد. موقعیت سیاسی و ویژگی‌های خاص اقلیمی و کوهستانی بودن بخش‌هایی از آن سبب توجه مخالفان حکومت صفوی به آن شد. در مواقعی نیز پناهگاه و سنگر مبارزه مخالفان حکومت صفوی بود و این خود توجه بیشتر حکومت را می‌طلبید. پژوهش حاضر برپایه پرسش نقش سیاسی و نظامی ایالت کهگیلیویه در عصر صفوی سامان یافته است. این پژوهش از نوع پژوهش تاریخی و با روش «توصیفی  تحلیلی» و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی، صورت گرفته است. داده‌های تاریخی گردآوری و سپس ارزیابی و تجزیه و تحلیل و سرانجام استنتاج از آن صورت گرفته است.

Analysis of the PoliticalMilitary Role of Kohgiluyeh in the Safavid Period

The province of Kohgiluyeh in the Safavid era (1135907 AH) was one of the most important states and one of the Biglarbegian and included several rulers including Hawizeh, Dezful and Basra. Its geographical area started from the modern city of Yasuj and ended at the shores of the Persian Gulf in the port of Deylam and included areas such as Behbahan and Ramhormoz. The Safavid kings always attached special importance and prestige to this province. Much of this attention was due to its strategic position and military might. Security in the Persian Gulf was also provided through this state. This situation caused the rule and sovereignty of Kohgiluyeh province to be handed over to the powerful and influential leaders of Afshar tribe for nearly a century. The political situation and the special climatic and mountainous features of some parts of it attracted the attention of the opponents of the Safavid government. At times, it was a refuge and stronghold for the struggle of the opponents of the Safavid government, and this itself required more attention from the government. The present study is based on the question of the political and military role of Kohgiluyeh province in the Safavid era. This research is a historical research with descriptiveanalytical method and using library resources and field studies. Historical data have been collected, then evaluated and analyzed, and finally inferred from it.