بررسی تاثیر فراز‌ و ‌فرود قدرت خان‌های بختیاری در تحولات سیاسی و اجتماعی ایالت فارس (1327-1331ق)

پس از فتح تهران، برای نخستین بار خان‌های بختیاری از جایگاه رهبران ایل، به عالی‌ترین مراتب قدرتِ اجرایی و دولتی دست یافتند. رسیدن خان‌های بختیاری به قدرت در دولت‌های پس از مشروطۀ دوم با فراز و فرودهایی همراه بود که تاثیرات و پیامدهایی در سراسر کشور به‌ویژه در ایالت فارس داشت. در این پژوهش بر آن هستیم که با تکیه بر منابع و اسناد و با روش توصیفی، تحلیلی و اسنادی، به این پرسش پاسخ دهیم که: نوسان قدرت خان‌های بختیاری چه تاثیری بر روند تحولات و رویدادهای ایالت فارس طی سال های 1327 تا 1331ق داشت؟ فرضیۀ اصلی در این پژوهش این است که موقعیت خان‌های بختیاری در دولت های مشروطۀ دوم به‌عنوان متغیری موثر، بر معادلات قدرت و شرایط سیاسی و اجتماعی فارس تاثیر گذاشت. یافته های پژوهش نشان می دهد که رویدادهای فارس طی سال های 1327 تا 1331ق به‌شدت تحت‌تاثیر دخالت خان‌های بختیاری بود که سبب بی ثباتی و درگیری میان نیروهای سیاسی و در نتیجۀ آن ورود نیروهای انگلیس به ایالت فارس شد. سرانجام با افول قدرت خان های بختیاری در دولت، آرامش نسبی و توازن قدرت به ایالت فارس بازگشت.

Study of the Impact of the Power Ups and Downs of the Bakhtiari Khanson Political and Social Developments of Fars State (19091913 AD)

After the conquest of Tehran, Bakhtiari Khans have achieved the highest levels of state and executive power from the position of tribal leaders for the first time. Achieving Bakhtiari Khans to power in second constitutional governments was accompanied by ups and downs that had effects across the country, especially in the Fars province. What effect did Bakhtiari Khans’s power fluctuation have on the developments and events in Fars during the years 1909 lunar until 1913 lunar? This is a question that is described and explained based on new sources and documents and with descriptive and analytical method in this research. An examination of this issue reveals that the position and conditions of Bakhtiari Khans in the second constitutional governments directly influenced the equations of power and political and social conditions of the Fars province. Their onesided interference and positioning caused instability, increased tensions and clashes between the political forces and, as a result, it was the grund for intervention and presence of British forces in Fars. Finally, with the power decline of Bakhtiari khans in the government, it was returned the relative calm and balance of power among the political forces to Fars.