باقرخان اعظم‌السلطنۀ کاکاوند در مناسبات سیاسی اواخر دورۀ قاجاریه (1324-1340ق)

استقرار مشروطیت و کمرنگ‌شدن تدریجی قدرت دولت مرکزی به ظهور قدرت‌های محلی با پشتوانه ایلی در مناطق مختلف ایران منجر شد. این قدرت‌های نوظهور نقش مهمی در تحولات سیاسی اواخر دوره قاجاریه ایفا کردند. باقرخان اعظم‌السلطنه، رئیس ایل کاکاوند، از کسانی بود که با اتکا به ایل خود توانست به یکی از قدرت‌های مهم در کرمانشاه و لرستان تبدیل شود و در مناسبات سیاسی غرب کشور نقش‌آفرینی کند. ایل کاکاوند که پیش از مشروطه جایگاه چندانی در معادلات سیاسی غرب کشور نداشت، با استقرار مشروطیت، تحت رهبری اعظم‌السلطنه، به یکی از قدرتمندترین عناصر نظامی منطقه تبدیل شد و توانست این جایگاه را تا زمان مرگ اعظم‌السلطنه حفظ کرد. این پژوهش، با نگاهی توصیفی  تحلیلی و با تکیه بر اسناد آرشیوی در پی پاسخ به این سوالات است: اعظم‌السلطنه کاکاوند چگونه به یکی از قدرت‌های منطقۀ غرب ایران تبدیل شد؟ و چه جایگاهی در مناسبات سیاسی اواخر دورۀ قاجاریه داشت؟ نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که اعظم‌السلطنه کاکاوند از طریق ازدواج‌ با خاندان‌های صاحب‌ نفوذ، غارت کاروان‌ها و ایجاد ناامنی در منطقه و شرکت در شرکت در جنگ‌ها به منظور فعال نگه‌داشتن قوای تحت امر خود به یکی از قدرت‌های مهم غرب کشور تبدیل شد. خان کاکاوند در شورش سالارالدوله، دوشادوش شاهزادۀ یاغی قاجار علیه دولت مشروطه ‌جنگید و در ادامه به یکی از متحدان دولت موقت در جنگ با متجاوزان روسیه تبدیل شد. در نهایت پس از پایان جنگ‌های داخلی و پراکنده شدن بخش بسیاری از قوای نظامی ایل کاکاوند، اعظم‌السلطنه توسط نیروهای ژاندارمری سرکوب شد.

The emergence and fall of Bagher Khan, the Great Majesty of Kakavand (13241340 AH)

The establishment of constitution and the gradual steps in lack of the power of the central government led to the emergence of local powers with the tribe backing up in different parts of Iran. Bagherkhan A’zamal Saltaneh, the head of Kakavand Tribe is one of those who, relying on his own tribes, became one of the major powers in Kermanshah and Lorestan, and played a role in the political relations of the west of the country. Lak spoken tribe of Kakavand, who had no place in the political equations of the west of the country before the Constitutional Revolution, With the establishment of the Constitutional Revolution under the leadership of azamalsaltaneh. This research with a descriptiveanalytical approach, based on archival documents, search for answer the question of how the AzamalSaltaneh of Kakavand became one of the powers of the western region of Iran and What was his position in the late Qajar political developments (Salar alDawleh rebellion and World War I)? The results of this study show that Kakavand tribe chief, through the weakness of the central government and the creation of insecurity in the region, was able to enter political relations in order to gain power and consolidate his government in Harsin and preside over Kakavand Tribe. He fought the Salar alDawleh rebellion in accompany with contumacious prince of Qajar against the Constitutional government. On the other hand, he was one of the allies of the temporary government in the war against Russian Intruders in Iran.