بررسی و تحلیل شورش و یاغی‌گری رضاخان جوزدانی در اطراف اصفهان (1337 1329ق/ 19111919م)

کوتاه زمانی پس از تشکیل مجلس شورای ملی، مشکلات متعددی در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی و اقتصادی به وقوع پیوست. این مشکلات، ناامنی را در حوزه‌های مختلف به همراه داشت که از آن جمله می‌توان به ناآرامی‌ها و شورش‌های محلی در نقاط مختلف کشور اشاره کرد. به سبب خلاء قدرت و تحت تاثیر عوامل دیگر، ناامنی در مسیرهای ارتباطی شهرهای مختلف و اطراف آنها شکل گرفت که اصفهان نیز از این امر مستثنی نبود. دزدی‌ها و غارتگری اشرار در مسیرهای مواصلاتی و حومه شهر، این ناحیه را به یکی از مناطق ناامن مرکزی تبدیل کرد. رضاخان جوزدانی یکی از این اشرار بود که فعالیت‌ها و شورش وی از سال 1329 تا  1337ق / 19111919م ادامه داشت. اینکه چه عواملی باعث شرارت رضاخان جوزدانی شد؟ عملکرد او چگونه باعث ناامنی پیرامون اصفهان شد و اینکه چرا می‌توان او را یاغی و بر فعالیت‌های او عنوان شورش نهاد؟ سوال‌های اصلی این پژوهش است.این پژوهش ضمن پاسخگویی به سوالات فوق، به بررسی و تحلیل شورش و یاغیگری رضاخان جوزدانی در منطقه اصفهان می‌پردازد. به نظر می‌رسد «عواملی چون قحطی، شیوع بیماری‌های واگیردار، نبود حاکمی قدرتمند و دخالت‌های بیگانگان در ایران» باعث رشد دزدی، غارتگری و یاغیگری‌ها شد که رضاخان جوزدانی یکی از محصولات آن بود.

Investigation and Analysis of Riot and Rebellion of Reza Khan Jozdani Around Isfahan (13291337 AH/ 19111919AD)

Shortly after the formation of the National Assembly, many problems occurd in the social, political and economic sheres. These problems brought in security in different areas, including local unrest and riots in different parts of the country. Due to the vacuum of power and under the influence of other factors, incesrity was created in the communication paths of different cities and their surroundings, which was not excluded by Isfahan. Robbery and predatory plunderings in the urban and suburban routes transformed the area into one of the centeral insecure areas. Reza Khan Jozdani was one of those rebels whose activities and revolt continued from 13291337 AH/19111919 AD. What caused Reza Khan Jozdani’s viciousness? How did his performance caused insecurity around Isfahan, and why can he be considered as a rebel and his activities as rebellion? are the main questions of this research. The present study, in addition to answering the above questions, investinges and analyzez the rebellion of Reza khan Jozdani in Isfahan. It seems that factors such as famine, the prevalence of contagious diseases, the lack of powerful ruler and the interference of foreigners in Iran have led to the growth of robbery looting, and rumors that Reza Khan Jozdani was one its products.