بررسی وضعیت اقتصادی و تجاری اصفهان در دورۀ سلجوقی

یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ شهر اصفهان، دوره حکمرانی سلجوقیان است. چنان‌که مورخین این دوره از این شهر با نام خیر البلاد یاد کرده‌اند. بدون‌تردید از جمله عوامل موثر در اهمیت اصفهان دوره سلجوقی، وضعیت اقتصادی و تجاری این شهر بوده است. این پژوهش برآن است که، با تکیه بر داده‌های تاریخی و به شیوۀ توصیفی  تحلیلی، به تبیین عوامل موثر در رونق و اعتلای وضعیت اقتصادی و تجاری اصفهان در عهد سلاجقه بپردازد. پرسش اصلی که این مقاله بر اساس آن سامان یافته، این است که چه عواملی سبب اعتلا و شکوفایی اوضاع اقتصادی و تجاری اصفهان عصر سلجوقی بوده است؟ در پاسخ به سوال فوق این فرضیه مطرح می‌شود که سلاطین بزرگ سلجوقی (429-485ق)، علاوه بر درک امکانات و شرایط مناسب شهر اصفهان، با ایجاد ثبات و امنیت و اتخاذ سیاست‌های مالی و عمرانی مناسب، در جهت حمایت از تولیدکنندگان و صنعتگران، نقش موثری در رونق اقتصادی و تجاری اصفهان در این دوره ایفاء کردند.

Analysis of the Economic and Commercial Situations of Isfahan in the Seljukid Era

One of the most brilliant periods in the history of the city of Isfahan was the rule of the Seljuks, as the historians in that era have considered the city as ‘Kheyrol Belad’ (city of welfare). One of the factors affecting the importance of Isfahan during the Seljukid era was undoubtedly the economic and commercial conditions of the city. The present study based on historical data and the analytical descriptive approach, tries to explain the factors contributing to the development of the economic and commercial conditions of Isfahan in Seljukid era. The main question that this paper is dealing with is what factors contributed to the growth and prosperity of the economic and commercial situations of Isfahan during the Seljukid era. In response to the above question, it is hypothesized that the great Seljuk’s rulers (429485 AH.) in addition to understanding the appropriate facilities and conditions of the city of Isfahan, by creating stability, security and adopting appropriate financial and developmental policies, in support of producers and craftsmen, played an effective role in the economic and commercial flourishing of Isfahan during this period.