بررسی کاربرد زادمایه میکروبی برای تسریع تولید کمپوست از ضایعات باگاس نیشکر

به منظور بررسی تاثیر کاربرد زادمایه قارچی و باکتریایی جهت تسریع تولید کمپوست از ضایعات نیشکر، آزمایشی به صورت طرح‌ ‌کاملاً تصادفی در چهار تکرار به مدت یک سال در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد در سال 1398 اجرا گردید. در این پروژه تیمارها شامل شاهد (باگاس بدون استفاده از زادمایه) و تیمار دوم تا چهارم به ‌ترتیب شامل کاربرد  0/5، یک و 1/5درصد وزنی زادمایه در توده‌های 100 کیلوگرمی باگاس بود. نتایج تحقیق نشان داد بین تیمارهای مختلف از نظر قابلیت هدایت الکتریکی، کربن آلی و نسبت کربن به نیتروژن (در نمونه‌برداری از کمپوست پس از 45 روز)، آهن و منگنز (در نمونه‌برداری پس از 60 روز) در سطح 5% و از نظر کربن ‌آلی، نسبت کربن به نیتروژن و غلظت مس (در نمونه‌برداری پس از 60 روز) در سطح یک‌ درصد بین تیمارها اختلاف معنی‌دار وجود داشت. بررسی‌ها همچنین نشان داد بیشترین دمای توده (52 درجه سانتی‌گراد) مربوط به تیمار 1/5 درصد وزنی زادمایه و بیشترین مقدار قابلیت هدایت‌ الکتریکی (3/02 دسی‌زیمنس بر متر)، در نمونه‌برداری پس از 45 روز و در تیمار یک درصد زادمایه اندازه‌گیری گردید. همچنین کمترین مقدار درصد کربن آلی و نسبت کربن به نیتروژن در نمونه‌برداری پس از 60 روز (به ترتیب 43/9% و34/4) در تیمار 1/5 درصد زادمایه اندازه‌گیری گردید. در ارتباط با غلظت عناصر در کمپوست نهایی (در نمونه‌برداری پس از 60 روز)، بیشترین غلظت آهن (4581/5 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در تیمار یک درصد وزنی زادمایه، مس (15/25 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و منگنز (72/25میلی‌گرم بر کیلوگرم) در تیمار 1/5 درصد وزنی زادمایه اندازه‌گیری گردید و از نظر غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم و روی بین تیمارها اختلاف معنی‌داری در سطح پنج درصد وجود نداشت. با توجه به نتایج تحقیق استفاده از 1/5درصد وزنی زادمایه می‌تواند منجر به افزایش سرعت و کیفیت کمپوست تولیدی از پسماندهای نیشکر گردد.

application of bioactivator to accelerate the production of compost from sugercane bagasse

in order to study the effect of bioactivator application to accelerate the production of compost from sugarcane wastes, an experiment was conducted as a complete randomized design with four replications in safiabad agricultural research and education and natural resources center in 2020 (for one year). the treatments included: control (bagasse without the use of bioactivator) and the second to fourth treatment were the application of 0.5, 1 and 1.5% by weight of bioactivators in 100 kg bagasse, respectively. the results showed that, there was a significant difference between treatments at significance level of 5% in the terms of electrical conductivity (ec), organic carbon (oc), c/n (in sampling after 45 days) and fe and mn concentrations (in sampling after 60 days). furthermore there was a significant difference between treatments at the level of 1% in terms of oc, c/n and cu concentration (in sampling after 60 days). studies also showed that the highest temperature (52 °c) was measured in 1.5 % treatment and the highest ec was measured in sampling after 45 days in 1% treatment (3.02 ds/m). the highest oc and c/n, were measured in sampling after 60 days (43.9% and 34.4) in 1.5 % treatment, respectively. regarding the amount of elements in the final compost (in sampling after 60 days), the highest amount of fe concentration (4581.5 mg. kg-1) was measured in 1 % treatment, cu (15.25 mg. kg-1) and mn (72.25 mg. kg-1) were measured in 1.5 % treatment and no significant difference was observed among the treatments in terms of nitrogen, phosphorus, potassium and zinc (zn) concentrations at significance level of 5%. according to results of this study, the 1.5% treatment increase the speed and quality of compost produced from sugarcane waste (bagasse).