اثر کاربرد فسفر بر منابع کودهای آلی و شیمیایی بر فعالیت آنزیم‌های فسفاتاز اسیدی و قلیایی در منطقه قزوین

فعالیت آنزیم های فسفاتاز اسیدی و قلیایی وابستگی زیادی به فراهمی فسفر در خاک دارد. به‌منظور بررسی اثر کود شیمیایی فسفر و کودهای آلی بر فعالیت این آنزیم ها، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در کشت گندم در منطقه قزوین انجام شد. تیمارها شامل: کاربرد 100 درصد کود شیمیایی فسفری بر اساس آزمون خاک، کاربرد 20 تن در هکتار ماده خشک کود آلی (کمپوست زباله شهری)، کاربرد 20 تن در هکتار ماده خشک کود گوسفندی و شاهد (بدون مصرف کود) بود. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که کاربرد کودهای آلی میزان  فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی و اسیدی نسبت به کاربرد کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل افزایش معنی‌داری داشت. میزان افزایش فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی با کاربرد کودهای کمپوست زباله شهری و گوسفندی به ترتیب 29.5 و26.1 درصد نسبت به سوپر فسفات تریپل بالاتر بود. هر سه تیمار کودی نسبت به شاهد فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی را افزایش دادند، به‌طوری‌که این میزان افزایش با کاربرد کودهای کمپوست زباله شهری، گوسفندی و سوپر فسفات تریپل به ترتیب 62.6، 58.5 و 25.7 درصد نسبت به شاهد بالاتر بود. با کاربرد کود سوپر فسفات تریپل میزان جذب فسفر توسط گیاه 5.9 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد افزایش نشان داد. این مقادیر برای کودهای کمپوست زباله شهری و گوسفندی نسبت به شاهد به ترتیب 8.7 و 9.2 کیلوگرم در هکتار بود. به استناد داده‌های این آزمایش مصرف کودهای آلی منجر به افزایش میزان فعالیت آنزیم فسفاتاز و افزایش میزان جذب فسفر توسط گندم گردید.

Effect of chemical and organic fertilizers on acid and alkaline Phosphatase activities in the Qazvin region

Soil phosphorus availability is mostly dependent on acid and alkaline phosphatase activities. The present experiment was carried out in a completely randomized design with four treatments and three replications in Qazvin soils under wheat cultivation. Treatments included: application of 100% phosphorus fertilizer based on soil test (TSP), municipal solid wastes compost (MSWC): 20 tons per hectare, sheep manure (SM): 20 tons per hectare, and control (without fertilizer). The results showed that the application of organic fertilizers significantly increased the activity of alkaline and acidic phosphatase compared to the TSP treatment. When MSWC and SM applied to the soil, alkaline phosphatase activity increased by 29.5% and 26.1% compared to the TSP treatment, respectively. All three fertilizer treatments increased the activity of alkaline phosphatase compared to the control. MSWC, SM, and TSP treatments increased activity of alkaline phosphatase by 62.6%, 58.5%, and 25.7% compared to control, respectively. The application of TSP fertilizer increased phosphorus uptake by 5.9 kg/ha compared to the control. These values ​​were 8.7 and 9.2 kg/ha for MSWC and SM treatments, respectively. According to the data, the application of organic fertilizers increased phosphatase activity and improved phosphorus uptake by wheat.