تاثیر باکتری‌های محرک رشد گیاه و قارچ‌های میکوریزی بر خصوصیات ریشه گندم در سطوح مختلف کود شیمیایی فسفری

شناخت سیستم ریشه به عنوان نیمه پنهان گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است و گسترش مناسب آن یکی از عوامل تاثیرگذار در تولید گیاهان زراعی می باشد. رشد و گسترش ریشه در خاک از اهمیت ویژه ای در تولید گندم می باشد، زیرا ارتباط گیاه با آب و عناصر غذایی مورد نیاز و جذب آن ها به طورعمده از طریق ریشه صورت می گیرد. بدین منظور آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1394 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل رقم گندم در دو سطح (کراس سبلان و ساجی) و منابع کودی در هشت سطح شامل: 1- عدم مصرف کود شیمیایی فسفر، 2- 100 درصد کود شیمیایی فسفر، 3-ا pseudomonas putida (strain 168)، 4- funeliformis mosseae، 5- p.putida + f.mosseae، 6- p.putidaا+f.mosseae +50 درصد کود شیمیایی فسفر، 7- p.putida +50 درصد کود شیمیایی فسفر و 8- f.mosseae +50 درصد کود شیمیایی فسفر بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که منابع کودی اثر مثبت و معنی داری بر سیستم ریشه دهی گندم داشت و موجب افزایش معنی دار تعداد ریشه های بذری، گره ای، زیر گره ای، طول ریشه های بذری، گره ای، زیر گره ای، حجم ریشه، طول مخصوص ریشه، تراکم طول ریشه، حجم مخصوص ریشه، تراکم حجم ریشه و چگالی سطح ریشه گردید. در این مطالعه رقم ساجی در f.mosseae +50 درصد کود شیمیایی فسفر دارای بیشترین تعداد و طول ریشه ها (13.3 و 397.2 سانتی متر)، تراکم طول ریشه (0.75 سانتی متر طول ریشه بر سانتی متر مکعب خاک)، سطح ریشه (150.3 سانتی متر مربع)، تراکم حجم ریشه (0.010 گرم وزن تر ریشه بر سانتی متر مکعب حجم خاک) و چگالی سطح ریشه (166.7 سانتی متر مربع بر گرم) و رقم کراس سبلان و تیمار شاهد (عدم مصرف منابع کودی) نیز دارای کمترین خصوصیات ریشه بودند.