بررسی تاثیر زئولیت و قارچ میکوریزا آربسکولار بر برخی از خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد ذرت در سطوح مختلف فسفر خاک

استفاده بی رویه از کود های شیمیایی، سبب آلودگی محیط زیست و بخصوص آلودگی منابع آب و خاک شده است. یکی از راهکارهای مناسب برای جلوگیری از این معضل و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی بکارگیری کودهای زیستی و اصلاح کننده های معدنی خاک در تولید محصولات می باشد. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر قارچ میکوریز و زئولیت به عنوان اصلاح کننده معدنی خاک در سطوح مختلف کود شیمیایی فسفر بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و زراعی گیاه ذرت رقم سینگل کراس 704 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود در سال 1392 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل قارچ میکوریز در دو سطح، کاربرد و عدم کاربرد، زئولیت در دو سطح، 9 تن در هکتار و عدم کاربرد و کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل در سه سطح، صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد کاربرد توام زئولیت و کود شیمیایی فسفر موجب افزایش معنی دار ارتفاع و قطر ساقه گیاه ذرت به ترتیب به میزان 25/67 و 13/80 درصد شد. همچنین کاربرد زئولیت به همراه قارچ میکوریز منجربه افزایش معنی دار شاخص سطح برگ و ارتفاع گیاه به ترتیب به میزان 24/96 و 11/46 درصد شد. با کاربرد جداگانه کود شیمیایی فسفر، میکوریز و زئولیت، وزن صد دانه به ترتیب 20/12، 20/47 و 9/7 درصد افزایش معنی داری یافت. همچنین کود فسفر و قارچ میکوریز هر کدام به تنهایی سبب افزایش معنی دار عملکرد دانه و وزن بلال شده اند. درصد فسفر دانه تنها تحت تاثیر تیمار قارچ میکوریز بطور معنی داری افزایش یافت. اثر متقابل میکوریز و زئولیت نیز بر درصد پتاسیم بذر معنی دار و سبب افزایش آن گردید. استفاده از قارچ میکوریز به همراه اصلاح کننده خاک (زئولیت) ضمن مصرف بهینه کودهای شیمیایی فسفر در مزارع، می تواند موجب بهبود صفات فیزیولوژیکی و زراعی در گیاه ذرت شود. نتایج این آزمایش می تواند در سیستم های کشاورزی ارگانیک و پایدار مورد استفاده قرار گیرد.