مدل‌سازی آبدهی روزانه چشمه کارستی طی دوره فروکش جریان با استفاده از روش‌های تحلیلی (مطالعه موردی: چشمه‌علی دامغان)

در این پژوهش، مدل تجربی mangin و مدل coutagne به منظور مدل‌سازی دبی روزانه چشمه‌علی دامغان در طول دوره فروکش مورد استفاده قرار گرفت. برای این منظور داده های روزانه دبی چشمه مورد مطالعه طی نه سال متوالی (از سال 1380 تا 1388) اخذ و بکار گرفته شد. روش اول، بر اساس تیوری جداسازی جریان سریع که در قسمت غیراشباع آبخوان به صورت موقت ناشی از تغذیه سطحی ذخیره‌شده از جریان پایه که در تشکیلات کارستی آبخوان مطابق با تیوری mailletوجود دارد، استوار است. درحالی‌که روش دوم، منحنی فروکش را پاسخ سیستم تک مخزنی آبخوان به محرک ورودی (بارندگی) درنظر می گیرد. نتایج روش mangin در مورد چشمه‌علی دامغان نشان داد که درصد مشارکت حجم جریان سریع در مقایسه با جریان پایه آبخوان کارستی از حجم کل جریان، بسیار اندک (%5/0) می باشد که نشان‌دهنده درجه بالای توسعه‌یافتگی بخش غیراشباع این آبخوان کارستی نسبت به بخش پایینی و غالب بودن سیستم افشان بخش اشباع آبخوان است. حجم جریان ذخیره‌شده در آبخوان کارستی که توسط روش mangin (با متوسط خطای 5%) به دست آمده است، از خطای کمتری نسبت روش coutagne (با متوسط خطای 23%) برخوردار است. درحالی‌که مقادیر پیش‌بینی‌شده دبی جریان در طول منحنی فروکش توسط روش coutagne(80/0=rmse و 08/0= r2)، درجه دقت بالاتری نسبت به روش mangin (44/0=rmse و 45/0= r2) دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که به منظور پیش بینی جریان روزانه چشمه کارستی طی دوره فروکش، روش coutagne نسبت به روش mangin از این نظر که لازم به تفکیک جریان های سریع و پایه چشمه طی دوره فروکش نمی باشد و همچنین به دلیل سادگی ساختار مدل و اینکه تنها به یک پارامتر وابسته است و در نتیجه به محاسبات کمتری نیازمند است، دارای ارجحیت می باشد.