پهنه ‌بندی خطر زمین ‌لغزش در حوضه بالادست سد یامچی استان اردبیل، با استفاده از روش‌ های تصمیم گیری چند معیارهmarcos و codas

زمین ‌‌لغزش در زمره پرخطر‌ترین و زیان ‌بار‌ترین مخاطرات محیطی است که در دهه‌‌های اخیر شتاب فزاینده‌‌ای یافته است. لذا، با توجه به اهمیت موضوع؛ پژوهش حاضر با هدف پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در حوضه بالادست سد یامچی استان اردبیل، با استفاده از الگوریتم‌های تصمیم‌گیری چند معیاره marcos و codas صورت گرفته است. در این راستا، ده لایه‌ی موضوعی شامل؛ پارامتر‌های ارتفاع، شیب، جهت شیب، لیتولوژی، کاربری اراضی، خاک، فاصله از گسل، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه و بارش به عنوان متغیر‌های تاثیر‌گذار، بررسی شدند. ابتدا، لایه‌های اطلاعاتی معیار‌ها، در gis تهیه گردید. ارزش‌گذاری و استاندارد‌سازی لایه‌ها، با استفاده از تابع عضویت فازی و وزن‌دهی معیار‌ها، با بهره‌گیری از روش critic انجام گردید. تحلیل و مدل‌سازی نهایی، با استفاده از روش‌های تصمیم‌گیری چند معیارهmarcos و codas صورت گرفت. نتایج مطالعه نشان داد، به ترتیب؛ عوامل شیب، کاربری اراضی و لیتولوژی، به ترتیب با ضریب وزنی 0.14، 0.13 و 0.12، در وقوع زمین‌لغزش حوضه، بیشترین وزن و اهمیت را دارند. با توجه به خروجی حاصل از روش codas، به ترتیب؛ 139.46 و 58.17 کیلومتر‌مربع از مساحت حوضه و طبق نتایج حاصل از به کارگیری روش marcos ، 114.01 و 54.07 کیلومتر‌مربع از مساحت محدوده، در طبقه‌ی پرخطر و بسیار پرخطر قرار دارد. طبق نتایج به دست آمده از صحت‌سنجی با استفاده از روش منحنی roc ، دقت روش codas، با مساحت زیر منحنی 0.72، خیلی‌خوب است و دقت روشmarcos ، با مساحت زیر منحنی 0.81، عالی می باشد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر، با معرفی مناطق دارای احتمال وقوع بالای زمین لغزش، میتواند راه گشایی برای اعمال مدیریت بهتر و علمی تر مدیران و برنامه ریزان ذی صلاح در این زمینه گردد.