شبیه‌ سازی سیلاب بر روی مخروط افکنه به روش شاخص ‌های ژئومورفولوژیکی و مدل هیدرولیکی hec-ras(مطالعه موردی شهرک پردیسان قم)

ﺳﯿﻼبﻫﺎ ازﺟﻤﻠﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮﺳﺎﻟﻪ ﺧﺴﺎرات ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدی را ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮای ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﻣﺨﺮوطاﻓﮑﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺎر ﻣﯽآورﻧﺪ. ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎی ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪی ﺳﯿﻼب ازﺟﻤﻠﻪ روشﻫﺎی ﻣﺘﺪاوﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻣﺨﺎﻃﺮات ﺳﯿﻼﺑﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎﯾﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﻣﺨﺮوط اﻓﮑﻨﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺧﺎص ﺧﻮد، از ﻟﺤﺎظ ﺳﯿﻼب ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺧﻄﺮﻧﺎکﺗﺮ از ﺳﺎﯾﺮ ﻧﻮاﺣﯽ اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﺳﯿﻼب ﺑﺮ روی ﻣﺨﺮوطاﻓﮑﻨﻪﻫﺎی ﻣﺤﺪوده ﭘﺮدﯾﺴﺎن ﻗﻢ ﺑﻪ روش ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﻣﺪل ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ hec-ras اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ. ﺟﻬﺖ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻫﺪف، از ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻣﯿﺪاﻧﯽ و ﻣﺎﻫﻮارهای، ﮔﺰارشﻫﺎ، ﻧﻘﺸﻪﻫﺎی ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ و ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﯽ، ﺑﻌﻨﻮان دادهﻫﺎی اوﻟﯿﻪ و از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﻣﺪل ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽhec-ras ﺑﻌﻨﻮان روش و اﺑﺰار ﮐﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺪﻟﯿﻞ ﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ ﻣﺤﺪوده ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ، ﻣﺤﺪوده ﺑﻪ 15 زﯾﺮﺣﻮﺿﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮔﺮدﯾﺪ. در اﺑﺘﺪا وﺟﻮد ﻣﺨﺮوﻃﻪاﻓﮑﻨﻪﻫﺎ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺳﭙﺲ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻓﻌﺎل از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﺠﺰا ﺷﺪﻧﺪ. در ﮔﺎم ﺑﻌﺪی ﻣﻨﺎﻃﻖ دارای ﺳﯿﻼب 100 ﺳﺎﻟﻪ روی ﻣﺨﺮوﻃﻪ اﻓﮑﻨﻪﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺪل ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽhec-ras ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪی ﮔﺮدﯾﺪ. ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎی ﺧﻄﺮ ﺳﯿﻞ ﻣﺴﺘﺨﺮج از ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ روشﻫﺎ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﻫﺎﯾﯽ را ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ دﻟﯿﻠﺶ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ روش ﺑﺨﺸﯽ از واﻗﻌﯿﺖ ﺳﯿﻞ ﮔﯿﺮی را ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ؛ ﻧﻘﺸﻪ ﺣﺎﺻﻞ از ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﯾﮏ دﯾﺪ ﮐﻠﯽ در ﺧﺼﻮص ﻣﺤﺪوده ﺧﻄﺮ اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ، در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺪل ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽhec-ras ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮی از ﻣﺤﺪوده ﺧﻄﺮ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽﮔﺬارد. در اﻗﺪام ﺑﻌﺪی ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﯽ و ﯾﮏ ﻧﻘﺸﻪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ. ﻧﻘﺸﻪ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮی از ﻣﺤﺪودهﻫﺎی ﺧﻄﺮ را ﺑﺮاﯾﻤﺎن ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽﮔﺬارد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﺒﯿﻦ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﺗﺎزه ﺗﺄﺳﯿﺲ ﺑﻮدن ﺷﻬﺮک ﭘﺮدﯾﺴﺎن، ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻣﮑﺎﻧﯿﺎﺑﯽ ﺟﻬﺖ ﺑﻨﺎی ﺷﻬﺮک ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ، ﺑﻠﮑﻪ ﻋﻤﻠﯿﺎت اﺻﻼﺣﯽ در ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﺷﺪت ﺳﯿﻼب اﻓﺰوده اﺳﺖ. ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ در ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ آﺗﯽ ﺷﻬﺮ، دﯾﺪﮔﺎه ﺟﺎﻣﻊﻧﮕﺮاﻧﻪ و ﻣﻨﻄﻘﯽ در ﺑﺤﺚ ﻣﮑﺎنﯾﺎﺑﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺻﻼح ﻣﺴﯿﺮ ﺳﯿﻼب در ﺣﻔﻆ ﭘﺎﯾﺪاری ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮد.