بررسی تغییرات شوری خاک در ارتباط با لندفرمهای نواحی بیابانی شمال استان اصفهان

شوری خاک از مهمترین فرایندهایی است که رشد گیاهان را محدود و موجبات گسترش پدیده بیابان زایی و تخریب اراضی را در مناطق خشک و نیمه خشک فراهم می کند. توزیع شوری خاک در لندفرمهای مختلف و تغییرات آن در طول زمان و پیش بینی الگوهای شوری سهم بسزایی در مدیریت محیط در نواحی خشک و نیمه خشک و بیابانی دارد. هدف از این پژوهش بررسی تغییرات پدیده شوری خاک در لندفرم‌های بیابانی شمال استان اصفهان با بهره‌گیری از تصاویر ماهواره‌ای لندست5 و 8 ، سنجنده های tm و oli-tirs در بازه زمانی 1987 تا 2020 است. پس از پیش پردازش‌های لازم تصاویر پوشش دهنده قلمرو مطالعاتی، شاخص‌های شوری ndsi، bi، si-1 و si-2 مورد ارزیابی و نقشه‌های مربوطه ترسیم شد. وضعیت شاخص‌های شوری در لندفرمهای مستخرج از tpi نشان داد که واحد برآمدگی‌ها، کوه‌ها و ارتفاعات دارای کمترین میزان و واحد دشت های هموار (پلایاها، کفه های گلی و رسی) دارای بالاترین مقادیر هستند. اختلاف بین این دو واحد لندفرمی در همه شاخص‌ها تقریباً در حدود 2/0 می‌باشد. بررسی شاخص های شوری در طبقات ارتفاعی نشان می دهد که این شاخص ها با ارتفاع کاهش می یابد، تا آستانه 1400 متری افت شاخص ها شدید و بعد از آن ملایم می شود. شاخص های شوری با افزایش شیب، کاهش نشان می دهند؛ تا شیب 15 درجه افت شاخص های شوری با شیب تند و سپس تا شیب 65 درجه با شیب ملایم‌تری کاهش می یابد. شاخص های شوری سه فاز تغییرات را نیز نشان داد که فاز سوم از 2008 تا 2020 به مدت 12 سال با روند افزایشی ادامه داشته است. نقشه های آینده برای سال 2030 نشان داد که محور جنوبی دق سرق شامل دشت‌سرهای واقع بین کاشان تا اردستان در وضعیت بحرانی قرار می گیرند که لزوم توجه مدیران و مهندسین محیط زیست و منابع طبیعی به این موضوع را مطالبه می کند.