بررسی پتانسیل وقوع زمین ‌لغزش در محدوده مخزن سدّ علویان مراغه

ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ وﻗﻮع ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاری در ﻣﻨﻄﻘﻪای ﮐﻪ ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎزﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺨﺎﻃﺮه آﻣﯿﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ﺿﺮوری اﺳﺖ. ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪی ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ وﻗﻮع ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاری، ﺑﻪ وﯾﮋه زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش در ﻣﺤﺪوده ی ﺳﺪّ ﻋﻠﻮﯾﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ از روش ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ(ahp) ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭼﻨﺪ ﻣﻌﯿﺎره ﺑﻮدن ﮐﻪ دارای ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ روش ﻫﺎ ﺳﺖ، ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ وﻗﻮع زﻣﯿﻦﻟﻐﺰش ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺟﻤﻌﺎً 8 ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ (ﺷﯿﺐ، ﺟﻬﺖ ﺷﯿﺐ، ﻃﺒﻘﺎت ارﺗﻔﺎﻋﯽ، ﻟﯿﺘﻮﻟﻮژی، ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ، ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ، ﻓﺎﺻﻠﻪ از ﺟﺎده، ﻓﺎﺻﻠﻪ از آﺑﺮاﻫﻪ) ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار در ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاری ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪﻧﺪ. ﺿﺮاﺋﺐ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ دو ﻋﺎﻣﻞ ﺷﯿﺐ و ﻟﯿﺘﻮﻟﻮژی، ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ در وﻗﻮع زﻣﯿﻦﻟﻐﺰش در ﻣﺤﺪوده ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. در آﺧﺮ از ﺗﻠﻔﯿﻖ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎی ﻋﺎﻣﻞ، ﻧﻘﺸﻪ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪی ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﮐﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ از ﻧﻈﺮ ﺧﻄﺮ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاری ﺑﻪ 5 ﮔﺮوه ﺧﻄﺮ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد، ﺧﻄﺮ زﯾﺎد، ﺧﻄﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ، ﺧﻄﺮ ﮐﻢ و ﺧﻄﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻢ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ 9 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻄﺮ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد و20,5 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻄﺮ زﻣﯿﻦﻟﻐﺰش زﯾﺎد، ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪی ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺎﻣﻞ ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﺷﺮق ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺖ ارﺗﻔﺎﻋﺎت ﺷﺮق ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺴﺘﻌﺪ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در 12,3 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻄﺮ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻢ و در 28,4 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻄﺮ زﻣﯿﻦ ﻟﻐﺰش ﮐﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺮﮐﺰی و ﺷﻤﺎل ﻏﺮب ﻣﻨﻄﻘﻪ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ. و ﺑﻘﯿﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﯾﻌﻨﯽ 29,8 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺷﺮاﯾﻂ در ﻣﺤﺪوده ﺧﻄﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ.