پالیمسست دریاچه‌های قزل‌اوزن

شرایط آبگیری و سیکل هیدرولوژیکی حوضه‌های آبریز علاوه بر اقلیم به شرایط فیزیوگرافی و زمین‌شناسی نیز وابسته است. پیدایش دریاچه‌های متعدد با علل مختلف در محدوده‌های وسیع، امکان‌پذیر است ولی در حوضه‌ای به وسعت قزل‌اوزن، یک امر نادر و کم‌نظیر است. شناسایی هویت بعضی از آن‌ها فقط بادید فضایی امکان‌پذیر است. در این پژوهش مورفوژنز و چندنگارگی فرایندهای ژئومورفولوژیکی در پیدایش دریاچه‌های حوضه‌ی آبریز قزل‌اوزن، از زیرحوضه‌های دریای خزر، موردبررسی قرارگرفته است. تنوع لیتولوژی و گسل باعث شکل‌گیری شرایط متفاوتی در این حوضه شده که بالطبع در شکل‌گیری لندفرم‏های مختلف نقش داشته است. برای بررسی فضایی عوامل موثر در ایجاد یا سرریز شدن دریاچه‌های حوضه آبریز قزل‌اوزن، از dem 30*30 مستخرج از سایت usgs و نقشه‌های توپوگرافی 1:50000 و زمین‌شناسی 1:100000 و 1:250000 استفاده شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار arc gis & arc map اقدام به رقومی نمودن لایه‌هایی همچون آبراهه‌ها و لیتولوژی و گسل گردید. با استفاده از نرم‌افزار google earth محل‌های تجمیع آب شناسایی شد و محدوده‌ی آن‌ها ترسیم یا بازسازی گردید و طول، عرض و مساحت هریک از آن‌ها محاسبه شد. برای مستدل شدن دریاچه‌های یخچالی برف مرز دائمی کواترنری با استفاده از روش رایت و پورتر برآورد گردید و بر اساس آن، ارتفاع خط تعادل آب‌ویخ منطقه نیز مشخص شد. در منطقه قلعه‌چای بیش از 9 دریاچه یخچالی شناسایی گردید. برای تایید و مستند کردن دریاچه‌های یخچالی بر روی نمونه رسوبات محلی، عمل گرانولومتری انجام شد. نتایج دال بر این است که در حوضه‌ای به وسعت 50 هزار کیلومترمربع، دریاچه‌هایی با منشا یخچال، آتش‌فشان، لغزش، شیمیایی و توپوگرافیک شکل‌گرفته است. دراین‌بین، دریاچه‌های لغزشی کردآباد، بهترین شرایط را برای مطالعه دریاچه‌هایی فراهم می‌آورد که سرریز شده و از بین رفته‌اند.