کاربرد منطق فازی در پهنه بندی خطر زمین‌لغزش در حوضه آبخیز نازلوچای

زمین‌لغزش فرایندی است دامنه‌ای که تاثیر مخربی بر محیط زیست و زندگی انسانی داشته و نیازمند بررسی و اقدامات پیشگیرانه میباشد. شناسایی عوامل موثر در وقوع زمین‌لغزش و پهنه بندی خطر آن جهت انجام اقدامات کنترلی از اهداف تحقیق حاضر میباشد. بنابراین برای مدیریت خطر در حوضه نازلوچای در شمالغرب ایران، کارایی روش منطق فازی مورد ارزیابی قرار گرفته است. لذا از طریق بازدیدهای میدانی و استفاده از اطلاعات محلی و همچنین اداره آبخیزداری، عکسهای هوایی، تصاویر ماهواره ای google earth، نقشه پراکنش زمین‌لغزشها تهیه گردید. در ادامه عوامل موثر در زمین‌لغزش شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، بارش، پوشش گیاهی، زمین شناسی، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله ار رودخانه و فاصله ار جاده با استفاده از نقشه توپوگرافی، عکس هوایی و تصاویر ماهواره ای تهیه و وارد مدل گردیدند. بعد از مرحله فازی‌سازی، نقشه‌های پهنه‌بندی زمین‌لغزش با استفاده از عملگرهای جمع، ضرب و گامای فازی با مقادیر 0.7، 0.8 و 0.9  تهیه شد. نتایج حاصل از معادله qs(شاخص جمع کیفیت برای مقایسه کارایی مدلها) نشان می‌دهد که عملگر گامای 0.7 در مقایسه با دیگر عملگرها‌ی فازی مناسبتر است ولی با توجه به انطباق توده‌های لغزشی با نقشه‌های گامای 0.8 و 0.9 می‌توان از نتایج آنها برای برنامه‌ریزیهای توسعه‌ای استفاده کرد. بیشتر عوامل نقش مهمی در ایجاد حساسیت به لغزش داشته و نقشه های خروجی با 5 کلاس(خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد)، 5.4 درصد حوضه را (با گامای 0.7) در کلاس با حساسیت بالا و خیلی بالا و 62.5 درصد آن را در کلاس با حساسیت خیلی کم قرار داد. رطوبت زیاد دامنه‌های غربی، حساسیت بالای سازندهای زمین‌شناسی وتاثیر فعالیتهای تکتونیکی از عوامل مهم ایجاد زمین‌لغزش در این قسمت از حوضه می‌باشند.