نقش ژئومورفولوژی در مدیریت منابع طبیعی با استفاده از روش تحلیل سیستم‌های ارضی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز کلاته سادات سبزوار)

دانش ژئومورفولوژی نقش بسزایی در شناخت قابلیت‌ها و محدودیت‌های محیطی پیرامون ما دارد که در این میان استفاده از روش تحلیل سیستم‌های ارضی به‌عنوان یک راهکار ژئومورفولوژی موثر می‌باشد. از طریق این تکنیک مشخص می‌شود که هر قسمت از زمین به چه کاربری اختصاص پیدا می‌کند. این اقدام باعث حفظ آب و خاک در اراضی کشاورزی و مدیریت بهتر منابع طبیعی می‌شود. هم‌چنین روش تحلیل سیستم‌های ارضی در مطالعات آمایش سرزمین نیز مطرح می‌گردد. در این مطالعه نقش دانش ژئومورفولوژی در شناسایی ویژگی‌های سرزمینی و مدیریت بهتر منابع طبیعی با استفاده از روش تحلیل سیستم‌های ارضی در حوضه آبی کلاته سادات سبزوار از استان خراسان رضوی بررسی می‌شود. بر این اساس، حوضه آبخیز مورد مطالعه به سه سیستم ارضی کوهستان، تپه و دشت تفکیک گردید که بیشترین مساحت حوضه را تیپ ارضی دشت با 52.0 کیلومتر مربع و کمترین را تیپ ارضی تپه با مساحت 11.2 کیلومتر مربع پوشش می‌دهد. تیپ ارضی کوهستان نیز مساحت 32.4 کیلومتر مربع از سطح حوضه را اشغال کرده است. برای هر کدام از این سیستم‌های ارضی، واحدهای ارضی و جزء واحدهای کوچکتری تشخیص داده شد که هر کدام از این تقسیمات واحدی، ویژگی‌ها و مشخصات خاصی دارد. شناخت این مشخصات، جهت هرگونه پروژه عمرانی و کشاورزی در منطقه سودمند می‌باشد. در این میان قابلیت‌ها و محدودیت‌های هر بخش نیز جهت کاربری بهتر مشخص شد. در کل بیشترین مساحت حوضه آبخیز مورد مطالعه را مناطق پست و کم‌ارتفاع و دشت پوشش می‌دهد که نیاز به توجه بیشتر و مدیریت کارآمد حفظ آب و خاک را در این منطقه، روشن می‌سازد.