مبانی و آثار تربیتی عبرت آموزی

از جمله روش‌های تربیتی قرآن کریم و نهج‌البلاغه، عبرت‌آموزی است. این شیوه مبتنی بر درس گرفتن از حوادث و دگرگونی‌های زندگی، تحولات تاریخی، حیات و مرگ افراد و سرنوشت قدرتمندان و بیدادگران و همانند اینهاست. عبرت حالتی است که در اثر برخورد با امور ظاهری و مشهود برای انسان پدید می‌آید و به معرفتی باطنی و نامشهود منتهی می‌شود. حب نفس، قانون‌مندی و ضابطه‌مندی فعالیت‌های بشری، حسابگری، اندیشه‌ورزی و تاثیرپذیری انسان، مبانی این روش را تشکیل می‌دهد؛ یعنی در اثر تعامل این ویژگی‌ها با یکدیگر، حالت عبرت است. دستیابی به بینش، بهره‌مندی از تجارب دیگران، بازداری از لغزش و گناه، شناخت عمیق‌تر توحید و معاد و در نهایت استفاده بهینه از باقیمانده عمر از پیامدهای تربیتی عبرت است. در این نوشتار، مفهوم‌شناسی عبرت، پیامدهای تربیتی عبرت، امور عبرت‌آموز و حوزه کاربرد این روش بررسی می شود.